VJ là gì? Định nghĩa, công việc & tố chất cần có

VJ, viết tắt của Video Jockey, là một người dẫn chương trình chuyên biệt trong lĩnh vực âm nhạc. Họ không chỉ giới thiệu các video ca nhạc mà còn tham gia vào các buổi biểu diễn trực tiếp, đồng thời đóng góp vào quá trình biên tập và sáng tạo nội dung chương trình. Nghề VJ bắt nguồn từ sự ra đời của kênh MTV vào năm 1981, và đã trở nên phổ biến rộng rãi tại Việt Nam kể từ năm 2012, đặc biệt với sự xuất hiện của YanTV.

VJ khác gì với MC?

VJ được xem là một phân nhánh chuyên biệt của lĩnh vực MC (người dẫn chương trình). Tuy nhiên, vai trò của VJ thường đa nhiệm hơn. VJ không chỉ đơn thuần là người dẫn dắt mà còn tham gia sâu rộng vào quá trình sản xuất và phát triển nội dung chuyên biệt cho các chương trình âm nhạc.

MC có thể dẫn dắt nhiều loại hình chương trình khác nhau, từ tin tức, giải trí tổng hợp đến các sự kiện, hội nghị. Trong khi đó, VJ tập trung vào âm nhạc. Một MC có thể chỉ cần khả năng ăn nói lưu loát và tương tác tốt với khán giả, nhưng một VJ còn cần kiến thức âm nhạc chuyên sâu và khả năng biên tập nội dung.

Ví dụ, một MC có thể dẫn chương trình “Ai là triệu phú” hay một buổi lễ trao giải, trong khi một VJ sẽ xuất hiện trên các kênh như MTV Việt Nam, YanTV (trước đây) hoặc các nền tảng số chuyên về âm nhạc như YouTube của các đài truyền hình.

Công việc chính của một VJ

Công việc của một VJ đòi hỏi sự kết hợp giữa kỹ năng dẫn dắt, sáng tạo nội dung và kiến thức âm nhạc.

Dẫn dắt chương trình

VJ thực hiện việc giới thiệu và đưa ra những bình luận về các MV ca nhạc, cũng như các buổi biểu diễn trực tiếp trên các kênh truyền hình và các nền tảng số. Họ cần có khả năng kết nối các tiết mục, tạo ra một dòng chảy liền mạch cho chương trình. Điều này bao gồm việc giới thiệu nghệ sĩ, bối cảnh ra đời của bài hát, hay những câu chuyện hậu trường thú vị.

Chẳng hạn, khi giới thiệu một MV mới của Sơn Tùng M-TP, VJ sẽ không chỉ đọc tên bài hát mà còn có thể chia sẻ về thông điệp MV muốn truyền tải, hay những kỷ lục mà MV đó đạt được trên các bảng xếp hạng âm nhạc Việt Nam.

Biên tập và phát triển nội dung

VJ đóng góp tích cực vào việc xây dựng kịch bản, lựa chọn các bài hát, MV phù hợp và sáng tạo nên những nội dung hấp dẫn, thu hút khán giả. Họ thường phải nghiên cứu các xu hướng âm nhạc, tìm hiểu sở thích của khán giả mục tiêu để đưa ra những đề xuất chương trình.

Tại các đài truyền hình hoặc công ty sản xuất nội dung âm nhạc ở Việt Nam, VJ có thể tham gia vào các cuộc họp sản xuất, đề xuất ý tưởng cho các chuyên mục mới như “Top 10 MV được yêu thích nhất tuần” hay “Nhạc Việt và những câu chuyện”. Họ cũng có thể là người trực tiếp viết lời dẫn cho các đoạn giới thiệu, đảm bảo nội dung vừa cung cấp thông tin, vừa có tính giải trí.

Giao lưu và phỏng vấn

VJ tương tác trực tiếp và tiến hành phỏng vấn các nghệ sĩ khách mời trong khuôn khổ các chương trình, tạo sự kết nối với người xem. Khả năng đặt câu hỏi thông minh, lắng nghe chủ động và linh hoạt xử lý tình huống là yếu tố quan trọng.

Ví dụ, VJ có thể phỏng vấn ca sĩ Hoàng Thùy Linh về quá trình sáng tác album mới, hoặc trò chuyện với rapper Đen Vâu về ý nghĩa ca từ trong các bài hát của anh. Những buổi phỏng vấn này thường được thực hiện trực tiếp trên sóng truyền hình hoặc livestream trên các nền tảng mạng xã hội, thu hút hàng trăm nghìn lượt xem.

Tố chất cần có để trở thành VJ thành công

Để thành công trong vai trò VJ, bạn cần hội tụ những tố chất sau:

Kiến thức âm nhạc chuyên sâu

Nắm bắt nhanh chóng các xu hướng âm nhạc mới nhất và sở hữu kiến thức vững chắc để giới thiệu, bình luận một cách chính xác và đầy đủ. Một VJ cần biết về lịch sử các dòng nhạc, các nghệ sĩ tiêu biểu, cũng như những phát triển gần đây trong ngành công nghiệp âm nhạc cả trong và ngoài nước. Họ phải phân biệt được các thể loại như Pop, Rock, EDM, R&B, Bolero, Rap, và hiểu rõ đặc trưng của từng thể loại.

Tại Việt Nam, VJ cần theo dõi sát sao các bảng xếp hạng âm nhạc uy tín như Zing Chart, Spotify Vietnam Top 50, hay các giải thưởng âm nhạc lớn như Làn Sóng Xanh, Cống Hiến để cập nhật thông tin.

Kỹ năng giao tiếp vượt trội

Khả năng nói chuyện lưu loát, trôi chảy, cùng với năng lực truyền cảm hứng và cuốn hút người xem vào câu chuyện. Giọng nói rõ ràng, phát âm chuẩn, và khả năng điều chỉnh ngữ điệu, tốc độ nói phù hợp là cần thiết. VJ cũng cần biết cách sử dụng ngôn ngữ cơ thể, biểu cảm gương mặt để tăng tính hấp dẫn cho phần dẫn của mình.

Sự sáng tạo không ngừng

Khả năng biên tập và phát triển nội dung độc đáo, giúp chương trình trở nên hấp dẫn và khác biệt. Sự sáng tạo thể hiện ở việc tìm ra những góc nhìn mới về một bài hát đã quen thuộc, hay cách thức thể hiện nội dung sao cho lôi cuốn. VJ có thể đề xuất các chuyên mục mới lạ, các thử thách âm nhạc tương tác với khán giả, hoặc những cách thức giới thiệu MV độc đáo.

Năng lượng và sự tự tin

Luôn duy trì nguồn năng lượng tích cực và thể hiện sự tự tin khi xuất hiện trước ống kính, tạo ấn tượng mạnh mẽ với khán giả. Một VJ tràn đầy năng lượng có thể “truyền lửa” cho người xem, khiến họ cảm thấy hứng thú và muốn theo dõi chương trình. Sự tự tin giúp VJ xử lý tốt các tình huống bất ngờ và duy trì sự chuyên nghiệp.

Để rèn luyện những tố chất này, nhiều VJ trẻ tại Việt Nam thường tham gia các khóa học về MC, kỹ năng nói trước công chúng, hoặc thậm chí là các lớp học về sản xuất âm nhạc để nâng cao kiến thức chuyên môn.

Cơ hội nghề nghiệp cho VJ tại Việt Nam

Mặc dù các kênh truyền hình âm nhạc truyền thống như YanTV (trước đây) hay MTV Việt Nam không còn sôi động như trước, nhưng nghề VJ vẫn có nhiều cơ hội phát triển trên các nền tảng số.

• Đài truyền hình và Kênh truyền hình cáp: Các đài lớn như VTV, HTV vẫn có các chương trình ca nhạc, giải trí cần VJ dẫn dắt.
• Nền tảng trực tuyến: YouTube, Facebook, TikTok là những kênh phát triển mạnh mẽ cho VJ. Nhiều VJ tự lập kênh riêng, sản xuất nội dung về âm nhạc, review MV, hoặc phỏng vấn nghệ sĩ. Ví dụ, các kênh như Schannel, Theanh28 Entertainment thường xuyên sản xuất các nội dung liên quan đến âm nhạc và cần những người dẫn có kiến thức âm nhạc.
• Các công ty giải trí và sản xuất âm nhạc: Các công ty này thường cần VJ để dẫn dắt các buổi ra mắt MV, họp báo, hoặc các chương trình quảng bá sản phẩm âm nhạc của nghệ sĩ.
• Sự kiện âm nhạc: Các festival âm nhạc lớn nhỏ, các buổi biểu diễn trực tiếp cũng cần VJ để dẫn dắt, kết nối khán giả.

Thu nhập của một VJ ở Việt Nam có thể dao động tùy thuộc vào kinh nghiệm, độ nổi tiếng và nền tảng làm việc. Một VJ mới vào nghề có thể có thu nhập từ 8-15 triệu VND/tháng, trong khi những VJ có tên tuổi, làm việc cho các đài lớn hoặc có kênh riêng với lượng theo dõi cao có thể đạt mức 30-50 triệu VND/tháng, hoặc thậm chí cao hơn từ các hợp đồng quảng cáo và tài trợ.

Nghề VJ là một lựa chọn hấp dẫn cho những ai đam mê âm nhạc, có khả năng giao tiếp tốt và mong muốn tạo dấu ấn trong ngành công nghiệp giải trí.