Hội chứng FOMO (Fear of Missing Out) được định nghĩa là cảm giác lo lắng, bất an hoặc bồn chồn nảy sinh khi một cá nhân tin rằng họ đang bỏ lỡ những cơ hội, trải nghiệm thú vị, sự kiện quan trọng hoặc những điều tốt đẹp mà người khác đang tận hưởng. Hiện tượng tâm lý này ngày càng phổ biến, đặc biệt trong bối cảnh sự phát triển bùng nổ của các nền tảng mạng xã hội, nơi cá nhân liên tục tiếp xúc với các hình ảnh và thông tin về cuộc sống của người khác, từ đó dễ dàng nảy sinh xu hướng so sánh, cảm giác tự ti và lo sợ bản thân bị tụt hậu.
Các biểu hiện của FOMO
Hội chứng FOMO có thể được nhận diện thông qua một số biểu hiện đặc trưng sau:
- Kiểm tra thiết bị di động liên tục: Cá nhân thường xuyên dán mắt vào màn hình điện thoại, máy tính bảng để cập nhật thông báo, tin tức hoặc các bài đăng mới trên mạng xã hội, dù không có mục đích cụ thể.
- Mua sắm không kiểm soát: Phát sinh hành vi mua sắm những món đồ xa xỉ không thực sự cần thiết, xuất phát từ nỗi sợ bỏ lỡ một sản phẩm mới ra mắt hoặc một xu hướng tiêu dùng đang thịnh hành.
- Tham gia các sự kiện trái với mong muốn: Đồng ý tham gia các buổi tiệc tùng, hoạt động xã hội hoặc sự kiện chỉ vì những người xung quanh tham gia, chứ không phải do bản thân thực sự có nhu cầu hoặc hứng thú.
- Giảm sút hiệu suất công việc: Mất khả năng tập trung vào nhiệm vụ công việc hiện tại do thường xuyên bị phân tâm bởi việc trả lời tin nhắn, kiểm tra email hoặc thực hiện các cuộc gọi không quan trọng.
Nguyên nhân hình thành FOMO
Một số yếu tố chính góp phần hình thành và gia tăng hội chứng FOMO bao gồm:
- Sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội: Đây là nhân tố chủ chốt thúc đẩy sự phổ biến của FOMO, bởi lẽ các nền tảng này cho phép mọi người dễ dàng quan sát và nhận thấy những trải nghiệm hấp dẫn mà người khác đang có.
- Thiếu hụt sự tự tin: Cảm giác bản thân kém cỏi hơn so với người khác, cùng với nỗi lo sợ bỏ lỡ những điều tốt đẹp hơn trong cuộc sống.
- Thói quen so sánh bản thân: Việc thường xuyên so sánh cuộc sống, thành công hay trải nghiệm của mình với những người khác trên mạng xã hội, từ đó dẫn đến những cảm xúc tiêu cực và bất mãn.
Tác động của FOMO
Hội chứng FOMO có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và cuộc sống của cá nhân:
- Phát sinh cảm xúc tiêu cực: Dẫn đến trạng thái lo lắng, bất an thường trực, cảm giác ghen tị, bực bội và bất mãn với thực tại cuộc sống của bản thân.
- Suy giảm khả năng tập trung và năng lượng: Ảnh hưởng đáng kể đến khả năng tập trung vào công việc, học tập và thậm chí là việc chăm sóc bản thân, khiến cá nhân dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi.
- Đưa ra những quyết định sai lầm: Đặc biệt trong lĩnh vực tài chính và đầu tư, FOMO có thể khiến các nhà đầu tư đưa ra quyết định mua hoặc bán tài sản dựa trên cảm xúc nhất thời, thường dẫn đến những thua lỗ không mong muốn. Để tránh điều này, việc duy trì một kế hoạch rõ ràng và tuân thủ nguyên tắc đầu tư là rất quan trọng.
