Probiotic là gì? Lợi ích & Nguồn cung cấp

Probiotic bao gồm các vi sinh vật sống có lợi, điển hình là vi khuẩn hoặc nấm men, đem lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể khi được bổ sung vào cơ thể. Chúng đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh, cải thiện chức năng đường ruột, và củng cố hệ miễn dịch. Probiotic có thể được tìm thấy trong các thực phẩm lên men hoặc các sản phẩm bổ sung chuyên biệt.

Probiotic là gì?

• Vi sinh vật sống mang lại kết quả tích cực: Probiotic là các vi khuẩn hoặc nấm men còn sống. Khi được đưa vào cơ thể với một lượng phù hợp, chúng hình thành những tác động có lợi cho sức khỏe tổng thể.
• “Lợi khuẩn”: Chúng thường được gọi là “lợi khuẩn” bởi vì chúng đóng một vai trò trọng yếu trong việc duy trì sự cân bằng của hệ vi sinh vật bên trong cơ thể, đặc biệt là tại đường ruột. Sự cân bằng này rất quan trọng để ngăn chặn sự phát triển quá mức của các vi khuẩn có hại.

Lợi ích của Probiotic

Probiotic mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là đối với hệ tiêu hóa và miễn dịch.

Hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng

Probiotic hỗ trợ quá trình phân giải thức ăn, thúc đẩy bài tiết enzyme, và giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng hiệu quả hơn. Để đạt được hiệu quả tối ưu, nên bổ sung probiotic đều đặn. Chúng còn giúp tổng hợp một số vitamin nhóm B và vitamin K, những chất cần thiết cho nhiều chức năng cơ thể.

Cải thiện các vấn đề tiêu hóa

Probiotic có khả năng giảm thiểu các triệu chứng khó chịu như đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy (đặc biệt là tiêu chảy do kháng sinh), táo bón và trào ngược axit. Một nghiên cứu tại Bệnh viện Quân y 103 cho thấy việc bổ sung probiotic giúp giảm đáng kể các triệu chứng rối loạn tiêu hóa ở bệnh nhân.

Tăng cường sức đề kháng

Probiotic góp phần củng cố hệ thống miễn dịch của cơ thể, giúp phòng ngừa các loại bệnh tật. Khoảng 70% tế bào miễn dịch của cơ thể cư trú trong đường ruột, do đó, một hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng phòng vệ của cơ thể trước các tác nhân gây bệnh.

Hỗ trợ sức khỏe tinh thần và vẻ đẹp làn da

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng probiotic có thể cải thiện tâm trạng và hỗ trợ làn da trở nên khỏe mạnh, mịn màng hơn. Nghiên cứu về trục não – ruột (gut-brain axis) cho thấy vi khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng đến sản xuất neurotransmitter, từ đó tác động đến tâm trạng và hành vi. Về da liễu, probiotic có thể giúp giảm viêm và cải thiện tình trạng mụn trứng cá.

Bảo vệ tim mạch

Các chủng Lactobacillus nhất định đã được chứng minh là có lợi cho sức khỏe tim mạch, thông qua việc hỗ trợ loại bỏ cholesterol xấu (LDL) khỏi cơ thể. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Nguồn cung cấp Probiotic

Probiotic có thể được bổ sung thông qua thực phẩm hoặc các sản phẩm chức năng.

Thực phẩm chứa Probiotic

Sữa chua là một nguồn probiotic rất phổ biến tại Việt Nam, với nhiều thương hiệu như Vinamilk, TH True Milk cung cấp các sản phẩm sữa chua chứa lợi khuẩn. Ngoài ra, các thực phẩm lên men khác cũng là nguồn probiotic dồi dào:

• Kim chi: Món ăn truyền thống của Hàn Quốc, ngày càng phổ biến ở Việt Nam, là một nguồn probiotic tuyệt vời.
• Dưa cải chua: Món ăn quen thuộc trong các bữa cơm gia đình Việt, mang lại lượng lớn lợi khuẩn.
• Kombucha: Thức uống lên men từ trà, được nhiều người trẻ Việt ưa chuộng vì hương vị độc đáo và lợi ích sức khỏe.
• Tempeh: Sản phẩm đậu nành lên men, phổ biến trong ẩm thực chay.
• Miso: Gia vị truyền thống của Nhật Bản, cũng được sử dụng rộng rãi trong các món ăn Việt Nam.

Thực phẩm chức năng bổ sung Probiotic

Probiotic cũng được cung cấp dưới dạng viên nang, bột, hoặc các sản phẩm bổ sung khác, dễ dàng tích hợp vào chế độ ăn uống hàng ngày. Trên thị trường Việt Nam, có nhiều loại thực phẩm chức năng chứa probiotic được nhập khẩu hoặc sản xuất trong nước, với giá dao động từ 150.000 VND đến 500.000 VND tùy loại và hàm lượng. Ví dụ, một số sản phẩm phổ biến như men vi sinh BioGaia (Thụy Điển) hay các sản phẩm của VSL#3.

Lưu ý khi áp dụng Probiotic

Để việc bổ sung probiotic đạt hiệu quả và an toàn, cần lưu ý một số điểm quan trọng.

Tham vấn chuyên gia y tế

Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế, đặc biệt khi bổ sung cho trẻ em hoặc người có bệnh lý nền, để đảm bảo tính an toàn và sự phù hợp. Một số đối tượng như người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch cần thận trọng khi sử dụng probiotic.

Đa dạng chủng loại

Tồn tại nhiều loại probiotic khác nhau, mỗi loại mang lại những tác dụng riêng biệt. Việc lựa chọn chủng loại phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhu cầu sức khỏe cá nhân của mỗi người. Ví dụ, chủng Lactobacillus rhamnosus GG thường được dùng cho tiêu chảy, trong khi Bifidobacterium lactis có thể hỗ trợ táo bón. Tránh tự ý sử dụng liều lượng quá cao mà không có sự hướng dẫn.

Bảo quản đúng cách

Nhiều loại probiotic là vi sinh vật sống, cần được bảo quản ở nhiệt độ thích hợp (thường là trong tủ lạnh) để duy trì hoạt tính. Đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì sản phẩm.

Thông tin tham khảo. Hãy tham khảo bác sĩ.