Les là gì? Ý nghĩa và nguồn gốc của thuật ngữ “les

“Les” (viết tắt của lesbian) là một thuật ngữ tiếng Việt phổ biến, được sử dụng để chỉ người đồng tính nữ, tức là những phụ nữ có sự hấp dẫn về mặt tình cảm, tình dục, hoặc cả hai đối với những phụ nữ khác. Thuật ngữ này có nguồn gốc từ tiếng Anh và đã nhanh chóng trở thành một phần không thể thiếu trong cộng đồng, áp dụng rộng rãi để nhận diện cá nhân, các mối quan hệ, hoặc toàn bộ cộng đồng người đồng tính nữ.

Định nghĩa và ý nghĩa của “Les”

Thuật ngữ “Les” mang nhiều ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào ngữ cảnh được sử dụng:

Chỉ người đồng tính nữ

Đây là cách sử dụng cơ bản nhất, dùng để ám chỉ một phụ nữ có xu hướng yêu phụ nữ. Khi một người nói “cô ấy là les”, họ đang muốn nói về xu hướng tính dục của người phụ nữ đó. Thuật ngữ này giúp cộng đồng và xã hội dễ dàng nhận diện và đề cập đến những cá nhân có xu hướng tính dục này.

Là thuật ngữ chung trong cộng đồng LGBTQ+

“Les” có thể bao hàm nhiều nhãn định danh đa dạng trong cộng đồng LGBTQ+, bao gồm lesbian, queer, hay đồng tính luyến ái nữ. Điều này cho thấy sự linh hoạt và khả năng bao quát của thuật ngữ trong việc mô tả các sắc thái khác nhau của xu hướng tính dục nữ giới. Chẳng hạn, một người có thể tự nhận mình là queer nhưng vẫn hiểu rằng họ thuộc nhóm “les” trong một ngữ cảnh rộng hơn.

Đề cập đến cộng đồng

Cụm từ “dân les” hoặc “cộng đồng les” thường được dùng để chỉ nhóm những người đồng tính nữ cùng với các hoạt động, sự kiện tụ họp của họ. Tại Việt Nam, nhiều nhóm cộng đồng les đã hình thành và phát triển mạnh mẽ, tổ chức các buổi gặp mặt, chia sẻ, và hỗ trợ lẫn nhau. Ví dụ, các nhóm như “Sài Gòn Les Community” hay “Hanoi Les Girls” thường xuyên tổ chức các buổi cafe, picnic, hay các hoạt động tình nguyện để kết nối các thành viên.

Nguồn gốc và quá trình phát triển của thuật ngữ

Thuật ngữ “Lesbian” – từ đó rút gọn thành “Les” – khởi nguồn từ tiếng Anh. Từ “lesbian” có nguồn gốc từ tên hòn đảo Lesbos (Hy Lạp cổ đại), nơi nhà thơ Sappho nổi tiếng đã viết nhiều bài thơ về tình yêu và sự hấp dẫn giữa những người phụ nữ. Điều này biểu thị sự hấp dẫn về tình dục và tình yêu giữa những cá nhân cùng giới tính nữ.

Việc áp dụng thuật ngữ “les” trong tiếng Việt là sự phỏng theo cách dùng từ tiếng Anh, và theo thời gian, nó đã được chấp nhận rộng rãi, trở thành một phần của ngôn ngữ địa phương trong nhiều năm. Sự phổ biến của internet và mạng xã hội cũng góp phần đẩy nhanh quá trình này, giúp thuật ngữ “les” được sử dụng rộng rãi và tự nhiên hơn trong các cuộc trò chuyện hàng ngày của giới trẻ Việt Nam.

“Les” trong các mối quan hệ

Trong các mối quan hệ giữa những người les, đôi khi có thể có sự phân chia vai trò tương tự như “vợ” và “chồng”. Điều này giúp phân định trách nhiệm và vị trí cụ thể của mỗi cá nhân trong mối quan hệ, tạo nên một cấu trúc rõ ràng hơn. Tuy nhiên, sự phân chia này không phải là quy tắc bắt buộc mà tùy thuộc vào sự thỏa thuận và mong muốn của hai người trong mối quan hệ. Một số cặp les có thể chọn không phân chia vai trò rõ ràng mà hoạt động dựa trên sự bình đẳng và linh hoạt.

“Les” trong các ngữ cảnh khác biệt

Cần lưu ý rằng, đôi khi “Les” cũng có thể xuất hiện trong những ngữ cảnh không liên quan đến giới tính:

Địa danh

“Les” đôi khi là tên viết tắt của Les, một địa danh nằm ở Tây Ban Nha. Đây là một đô thị thuộc tỉnh Lleida, cộng đồng tự trị Catalonia, Tây Ban Nha.

Viết tắt y khoa

Ngoài ra, “LES” có thể là từ viết tắt của Lazy Eye Syndrome (hội chứng nhược thị) trong tiếng Anh, một tình trạng y tế liên quan đến thị lực. Đây là một bệnh lý về mắt thường gặp ở trẻ em, gây suy giảm thị lực ở một bên mắt do não không nhận diện đúng hình ảnh từ mắt đó.

Thách thức và sự chấp nhận của cộng đồng “les” tại Việt Nam

Cộng đồng les tại Việt Nam đã trải qua một quá trình dài để được xã hội chấp nhận và hiểu hơn. Mặc dù vẫn còn nhiều định kiến, nhưng những năm gần đây, sự cởi mở và thông tin về cộng đồng LGBTQ+ nói chung và les nói riêng đã tăng lên đáng kể. Các sự kiện như Pride Month (Tháng Tự hào) hay các hoạt động của ICS Center (Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Khoa học về Giới – Gia đình – Phụ nữ và Vị thành niên) đã góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức. Theo một khảo sát của Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE) vào năm 2018, khoảng 70% người LGBTQ+ tại Việt Nam từng trải qua ít nhất một hình thức phân biệt đối xử. Điều này cho thấy, dù có những tiến bộ, việc chấp nhận hoàn toàn và tạo môi trường bình đẳng cho những người les và cộng đồng LGBTQ+ vẫn còn là một chặng đường dài.

Tương lai của thuật ngữ “les” và cộng đồng

Với sự phát triển của xã hội và sự lan tỏa của thông tin, thuật ngữ “les” sẽ tiếp tục được sử dụng và có thể phát triển thêm các ý nghĩa mới. Cộng đồng les tại Việt Nam cũng sẽ tiếp tục đấu tranh vì quyền bình đẳng và sự chấp nhận rộng rãi hơn. Các hoạt động cộng đồng, sự hỗ trợ từ các tổ chức xã hội dân sự, và sự thay đổi trong nhận thức của thế hệ trẻ hứa hẹn một tương lai tích cực hơn cho những người les và cộng đồng LGBTQ+ nói chung.

Việc hiểu rõ ý nghĩa và nguồn gốc của “les” không chỉ giúp chúng ta sử dụng thuật ngữ chính xác mà còn góp phần xây dựng một xã hội cởi mở và tôn trọng sự đa dạng.