Glucosamine là gì? Công dụng, dạng và lưu ý sử dụng

Glucosamine là một hợp chất đường amino tự nhiên, hiện diện trong cơ thể để tổng hợp sụn và các mô liên kết. Hợp chất này được tìm thấy trong vỏ các loài động vật có vỏ và thường được ứng dụng trong các thực phẩm bổ sung nhằm hỗ trợ điều trị các vấn đề xương khớp, điển hình như viêm xương khớp, giúp tăng cường tiết dịch khớp và giảm thiểu cơn đau. Các dạng glucosamine được sử dụng phổ biến bao gồm glucosamine sulfate và glucosamine hydrochloride.

Glucosamine là gì?

Glucosamine là một amino-mono-saccharide có sẵn trong cơ thể, được sản sinh từ glucose. Hợp chất này là thành phần cấu tạo thiết yếu của sụn khớp, gân, dây chằng và chất dịch khớp, đóng góp vào sự linh hoạt của hệ vận động.

Glucosamine có thể được chiết xuất từ vỏ các loài động vật có vỏ như cua, tôm, hoặc sò. Đây là nguồn cung cấp chính cho các sản phẩm bổ sung glucosamine trên thị trường.

Công dụng chính của Glucosamine

Glucosamine mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe xương khớp, đặc biệt là trong việc hỗ trợ sụn và giảm các triệu chứng thoái hóa khớp.

Hỗ trợ sụn khớp

Glucosamine giúp tổng hợp các thành phần cần thiết cho sụn, thúc đẩy quá trình sản xuất sụn mới và chất nhờn bôi trơn khớp, duy trì chức năng khớp tối ưu. Sụn khớp khỏe mạnh là yếu tố quan trọng giúp khớp hoạt động trơn tru, giảm ma sát và hấp thụ lực tác động.

Giảm triệu chứng thoái hóa khớp

Hợp chất này có khả năng hỗ trợ giảm đau, làm mềm cứng khớp và cải thiện đáng kể khả năng vận động ở những người bị thoái hóa khớp. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung glucosamine có thể giúp làm chậm quá trình hư hại sụn khớp, từ đó giảm các triệu chứng khó chịu do thoái hóa khớp gây ra. Tại Việt Nam, nhiều người cao tuổi thường tìm đến các sản phẩm bổ sung glucosamine để cải thiện tình trạng đau nhức khớp gối, khớp háng.

Chống viêm

Trong một số trường hợp bệnh khớp, glucosamine còn có thể giúp giảm viêm, hỗ trợ quá trình phục hồi. Khả năng chống viêm của glucosamine góp phần làm dịu các cơn đau và sưng tấy tại các khớp bị tổn thương.

Các dạng Glucosamine phổ biến

Có ba dạng glucosamine chính được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm bổ sung.

Glucosamine sulfate

Đây là dạng phổ biến nhất, có thể mang lại hiệu quả giảm đau tương đương hoặc thậm chí tốt hơn ibuprofen, tuy nhiên cần một khoảng thời gian nhất định để phát huy tác dụng đầy đủ. Glucosamine sulfate thường được khuyên dùng cho những người bị viêm xương khớp. Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã tập trung vào dạng này và cho thấy kết quả tích cực trong việc cải thiện chức năng khớp.

Glucosamine hydrochloride (HCl)

Là một dạng khác của glucosamine, được ứng dụng rộng rãi. Dạng này thường có hàm lượng glucosamine nguyên chất cao hơn so với glucosamine sulfate. Tuy nhiên, hiệu quả của glucosamine HCl trong điều trị viêm xương khớp vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu để khẳng định rõ ràng.

N-acetyl glucosamine

Cũng là một dạng khác được sử dụng trong các sản phẩm bổ sung, thường được kết hợp với chondroitin hoặc MSM để tăng cường hiệu quả. N-acetyl glucosamine cũng có vai trò trong việc hình thành axit hyaluronic, một thành phần quan trọng của dịch khớp.

Lưu ý khi sử dụng Glucosamine

Dù được đánh giá là an toàn với đa số người dùng, việc sử dụng glucosamine vẫn cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng để đảm bảo hiệu quả và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Tác dụng phụ

Mặc dù thường được đánh giá là an toàn, việc sử dụng glucosamine vẫn có thể gây ra một số rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, tiêu chảy, táo bón, hoặc các phản ứng dị ứng da nhẹ. Những tác dụng phụ này thường ở mức độ nhẹ và tự khỏi sau một thời gian. Ví dụ, một số người dùng tại Việt Nam báo cáo bị đầy bụng nhẹ trong những ngày đầu sử dụng.

Chống chỉ định

Phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú và trẻ em thường không được khuyến cáo sử dụng do chưa có đủ dữ liệu về độ an toàn cho các đối tượng này. Người bị dị ứng với hải sản, đặc biệt là tôm, cua, cần hết sức thận trọng khi sử dụng glucosamine có nguồn gốc từ vỏ động vật giáp xác.

Tham khảo ý kiến bác sĩ

Luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi bắt đầu sử dụng glucosamine, đặc biệt quan trọng nếu bạn có bất kỳ bệnh lý nền nào hoặc đang dùng các loại thuốc khác để tránh tương tác không mong muốn. Điều này đặc biệt quan trọng đối với người bệnh tiểu đường, vì glucosamine có thể ảnh hưởng đến mức đường huyết. Một mẹo nhỏ là nên bắt đầu với liều thấp và tăng dần nếu cần thiết, đồng thời theo dõi phản ứng của cơ thể. Ví dụ, liều khởi đầu thường từ 500mg/ngày và có thể tăng lên 1500mg/ngày tùy theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa xương khớp tại các bệnh viện lớn như Bệnh viện Bạch Mai hoặc Bệnh viện Chợ Rẫy.

Thông tin tham khảo. Hãy tham khảo bác sĩ.