Geisha là gì? Nghệ sĩ truyền thống Nhật Bản, không mại dâm

Geisha (nghệ giả – “người của nghệ thuật”) là những nữ nghệ sĩ biểu diễn truyền thống cao cấp của Nhật Bản. Họ được rèn luyện chuyên sâu về múa, hát, nhạc cụ cổ truyền (như đàn shamisen), nghệ thuật trà đạo và khả năng trò chuyện tinh tế. Geisha thường trình diễn tại các quán trà (ochaya) và các sự kiện văn hóa, mang đến trải nghiệm nghệ thuật và sự thanh lịch đặc trưng cho khách hàng. Điều quan trọng cần nhấn mạnh là Geisha hoàn toàn khác biệt với hình thức mại dâm. Quá trình đào tạo để trở thành một Geisha vô cùng nghiêm ngặt và kéo dài nhiều năm, khởi đầu bằng việc học việc với tư cách Maiko (nghệ kỹ tập sự). Họ được xem là biểu tượng sống động của văn hóa và sự duyên dáng Nhật Bản.

Vai trò và kỹ năng cốt lõi của Geisha

Geisha không chỉ là những người giải trí, họ là những nghệ nhân thực thụ, dành cả đời để hoàn thiện các kỹ năng nghệ thuật và giao tiếp.

Nghệ sĩ biểu diễn chuyên nghiệp

Nhiệm vụ trọng tâm của Geisha là trình diễn các loại hình nghệ thuật truyền thống phong phú. Điều này bao gồm ca hát, múa cổ điển Nhật Bản, chơi nhạc cụ truyền thống như đàn shamisen, sáo shakuhachi, trống taiko, cắm hoa (ikebana) và thực hiện nghi thức trà đạo. Mỗi buổi trình diễn của Geisha là một trải nghiệm văn hóa độc đáo, thể hiện sự tinh túy của nghệ thuật truyền thống Nhật Bản.

Nghệ thuật trò chuyện điêu luyện

Bên cạnh năng khiếu biểu diễn, Geisha còn được huấn luyện kỹ lưỡng để dẫn dắt câu chuyện một cách duyên dáng và tạo ra bầu không khí vui vẻ, thoải mái, thân mật cho khách mời trong các buổi tiệc. Khả năng này đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về nhiều lĩnh vực, từ văn học, lịch sử đến các vấn đề xã hội hiện tại, cùng với sự tinh tế trong giao tiếp và khả năng ứng biến linh hoạt. Họ có thể trò chuyện về nhiều chủ đề, từ thơ ca đến chính trị, luôn giữ được sự duyên dáng và dí dỏm.

Bảo tồn di sản văn hóa

Geisha đóng một vai trò quan trọng trong việc gìn giữ và truyền bá các di sản văn hóa phi vật thể quý giá của Nhật Bản. Họ kế thừa và phát triển các kỹ năng nghệ thuật qua nhiều thế hệ, đảm bảo chúng không bị mai một. Trong bối cảnh hiện đại hóa, số lượng các Geisha có xu hướng giảm. Theo thống kê, vào những năm 1920, Nhật Bản có khoảng 80.000 Geisha, nhưng đến năm 2015, con số này chỉ còn khoảng 1.000. Mặc dù vậy, các Hanamachi (khu phố Geisha) như Gion ở Kyoto hay Asakusa ở Tokyo vẫn đang nỗ lực để duy trì và phát huy truyền thống này.

Quá trình đào tạo và cuộc sống cá nhân của Geisha

Để trở thành một Geisha, các thiếu nữ phải trải qua một quá trình đào tạo nghiêm ngặt và kéo dài.

Học việc nghiêm túc

Để đạt được danh hiệu Geisha, các thiếu nữ phải trải qua một quá trình đào tạo khắt khe tại các Okiya (trung tâm đào tạo Geisha), nơi họ được gọi là Maiko (nghệ kỹ tập sự). Quá trình này thường bắt đầu từ khi họ còn rất trẻ, đôi khi chỉ mới 15-16 tuổi. Họ sống trong Okiya, được các “okasan” (mẹ nuôi) hoặc “onesan” (chị cả) hướng dẫn và chăm sóc.

Chương trình đào tạo chuyên sâu

Quá trình này thường kéo dài khoảng 5-7 năm, bao gồm các bài học toàn diện về ca hát, múa, chơi nhạc cụ, nghệ thuật giao tiếp xã hội và cách thức ăn mặc truyền thống phức tạp. Maiko học cách trang điểm, mặc kimono nhiều lớp nặng nề (có thể nặng tới 20kg), và cách đi đứng, cử chỉ sao cho duyên dáng. Họ cũng được dạy về lịch sử, văn hóa và các quy tắc ứng xử xã giao. Chi phí đào tạo và sinh hoạt cho một Maiko là không hề nhỏ, có thể lên đến hàng triệu yên mỗi năm, nhưng thường được Okiya chi trả và Maiko sẽ hoàn trả lại sau khi trở thành Geisha.

Cuộc sống tương đối cô lập

Geisha thường sinh sống trong các khu phố chuyên biệt được gọi là Hanamachi (khu phố hoa), nơi họ tập trung học tập, thực hành và phục vụ khách hàng. Cuộc sống của họ khá khép kín, tập trung vào việc rèn luyện nghệ thuật và phục vụ khách hàng. Ví dụ, ở Kyoto, các Hanamachi nổi tiếng có Gion Kobu, Pontocho, Kamishichiken, Miyagawacho và Gion Higashi. Mỗi Hanamachi có những nét đặc trưng riêng và là nơi duy trì truyền thống Geisha mạnh mẽ nhất.

Quy tắc hôn nhân

Một quy tắc bất di bất dịch của nghề này là Geisha không được kết hôn trong suốt thời gian hành nghề. Việc lập gia đình đồng nghĩa với việc họ phải từ bỏ sự nghiệp này. Điều này giúp họ toàn tâm toàn ý cống hiến cho nghệ thuật và giữ được hình ảnh độc lập, thanh cao.

Điểm khác biệt quan trọng cần lưu ý

Có nhiều hiểu lầm xung quanh vai trò của Geisha, đặc biệt là sự nhầm lẫn với các nghề khác.

Phân biệt với Oiran

Mặc dù cả hai đều là những người tiếp khách có địa vị trong xã hội cũ, Oiran có vai trò liên quan đến việc tiếp rượu và các dịch vụ tình dục, hoàn toàn khác biệt với Geisha. Oiran là những kỹ nữ cao cấp, thường xuất hiện lộng lẫy và phô trương hơn. Trong khi đó, Geisha tập trung vào nghệ thuật và trí tuệ. Sự khác biệt này rất rõ ràng trong lịch sử Nhật Bản và cần được làm rõ để hiểu đúng về vai trò của từng tầng lớp.

Không phải gái mại dâm

Geisha là những nghệ sĩ thực thụ, họ tập trung vào việc trình diễn các loại hình nghệ thuật truyền thống và nghệ thuật tán tỉnh tinh tế, chứ không phải cung cấp dịch vụ mại dâm. Đây là một hiểu lầm phổ biến cần được làm rõ. Mối quan hệ giữa Geisha và khách hàng là mối quan hệ của nghệ sĩ và người thưởng thức, dựa trên sự tôn trọng và thưởng thức nghệ thuật. Việc một Geisha có mối quan hệ cá nhân với khách hàng là chuyện riêng tư và không liên quan đến công việc của họ. Khách hàng đến với Geisha để tìm kiếm sự giải trí tinh tế, sự trò chuyện thú vị và trải nghiệm văn hóa độc đáo, không phải dịch vụ tình dục.

Tóm lại, Geisha là một biểu tượng văn hóa độc đáo của Nhật Bản, đại diện cho sự duyên dáng, nghệ thuật và trí tuệ. Họ không ngừng nỗ lực để bảo tồn và truyền bá những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của đất nước mặt trời mọc.