Cống hiến là gì? Ý nghĩa và biểu hiện của sự cống hiến

Cống hiến là hành động tự nguyện, xuất phát từ ý thức và sự hy sinh của một cá nhân. Đó là việc dành sức lực, trí tuệ, tài năng cùng thời gian của mình vì lợi ích chung của cộng đồng, một tổ chức hay một mục tiêu vượt xa giá trị cá nhân. Đây là phẩm chất cao đẹp, biểu thị lòng trách nhiệm cùng tinh thần yêu thương xã hội sâu sắc, không mưu cầu sự đền đáp cho riêng mình.

Phân biệt cống hiến với công việc thông thường

Để hiểu rõ hơn về cống hiến là gì, cần phân biệt rõ ràng cống hiến với công việc thông thường qua các điểm chính:

• Tính tự nguyện và chủ động: Cống hiến không phải là việc làm theo yêu cầu đơn thuần, mà là hành động khởi phát từ ý chí cá nhân mạnh mẽ. Một người cống hiến thực sự sẽ chủ động tìm kiếm cơ hội để đóng góp, không chờ đợi sự phân công.
• Hướng đến lợi ích chung: Mục tiêu cốt lõi của sự cống hiến là tạo ra giá trị cho tập thể, cho cộng đồng, thay vì chỉ phục vụ lợi ích cá nhân. Ví dụ, một kỹ sư phần mềm tại FPT Software dành thời gian cuối tuần để hướng dẫn miễn phí cho các bạn sinh viên mới ra trường, không phải vì được yêu cầu mà vì muốn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho ngành IT Việt Nam.
• Sẵn lòng hy sinh lợi ích cá nhân: Người có tinh thần cống hiến luôn sẵn lòng gác lại những quyền lợi riêng tư để thúc đẩy lợi ích tập thể. Một ví dụ điển hình là việc dành thêm thời gian ngoài giờ làm để hoàn thành một dự án quan trọng cho đội nhóm mà không mong nhận thêm thù lao. Hoặc các bác sĩ, y tá tại Bệnh viện Chợ Rẫy đã không quản ngày đêm trong đợt dịch COVID-19, gác lại cuộc sống riêng để chăm sóc bệnh nhân, dù biết đối mặt với nhiều rủi ro.
• Không đòi hỏi sự đền đáp: Sự cống hiến thường đi kèm với sự khiêm tốn, không yêu cầu sự khen ngợi hay bất kỳ lợi lộc cá nhân nào. Hành động này xuất phát từ mong muốn đóng góp, không phải từ kỳ vọng được nhận lại.

Biểu hiện của tinh thần cống hiến

Tinh thần cống hiến là gì và biểu hiện như thế nào? Sự cống hiến được thể hiện đa dạng trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống:

Trong môi trường công việc

Trong môi trường làm việc, cống hiến được thể hiện qua việc làm việc hết mình, chủ động chia sẻ kiến thức, hỗ trợ đồng nghiệp và sẵn sàng chấp nhận thử thách nhằm đạt được mục tiêu chung của tập thể. Một nhân viên marketing tại Vinamilk có thể tự nguyện ở lại muộn hơn để hoàn thiện chiến dịch quảng bá sản phẩm mới, không chỉ vì trách nhiệm mà còn vì muốn sản phẩm đạt hiệu quả tốt nhất, mang lại lợi ích cho công ty và người tiêu dùng. Hay một giáo viên tại trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam dành thêm thời gian ngoài giờ lên lớp để phụ đạo miễn phí cho học sinh yếu kém, với mong muốn giúp các em tiến bộ.

Trong cuộc sống cộng đồng

Trong cuộc sống cộng đồng, cống hiến biểu hiện rõ nét qua việc tích cực tham gia các hoạt động tình nguyện, chương trình từ thiện, sẵn sàng hy sinh thời gian và công sức cá nhân vì sự phát triển của cộng đồng. Các nhóm tình nguyện viên trẻ ở TP.HCM thường xuyên tổ chức các buổi dọn dẹp rác thải tại kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè, hay hỗ trợ người vô gia cư vào những đêm lạnh giá. Đó là những hành động cụ thể của sự cống hiến, góp phần cải thiện môi trường và giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn. Theo thống kê từ Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, hàng năm có hàng triệu lượt người Việt Nam tham gia các hoạt động tình nguyện, đóng góp hàng tỷ đồng và hàng triệu giờ công cho xã hội.

Trong lĩnh vực nghệ thuật

Trong lĩnh vực nghệ thuật, nhiều nghệ sĩ đã dành trọn cả cuộc đời và tài năng của mình cho sự phát triển của ngành âm nhạc hoặc nghệ thuật nói chung, mang đến những giá trị văn hóa bền vững cho công chúng. Ví dụ, cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã cống hiến cả cuộc đời mình cho âm nhạc Việt Nam, để lại di sản đồ sộ với hàng trăm ca khúc đi cùng năm tháng, góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của người Việt. Hay các nghệ sĩ cải lương lão thành như NSND Bạch Tuyết, NSND Lệ Thủy vẫn miệt mài biểu diễn, truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ, gìn giữ và phát triển loại hình nghệ thuật truyền thống này. Họ không chỉ biểu diễn mà còn dành tâm huyết để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa.

Ý nghĩa sâu sắc của sự cống hiến

Sự cống hiến là gì và tại sao lại quan trọng? Cống hiến mang lại nhiều ý nghĩa sâu sắc cho cả cá nhân và xã hội:

Kiến tạo xã hội vững mạnh

Sự cống hiến của mỗi cá nhân đóng góp thiết yếu vào việc hình thành sự đoàn kết, thúc đẩy sự phát triển bền vững và mang lại sự thịnh vượng cho toàn xã hội. Khi mỗi thành viên trong cộng đồng đều có tinh thần đóng góp, dù là những việc nhỏ nhất, sẽ tạo nên sức mạnh tập thể to lớn. Một xã hội với nhiều người cống hiến sẽ có nền tảng đạo đức vững chắc, ít tệ nạn, và phát triển công bằng hơn.

Nâng tầm giá trị bản thân

Cống hiến giúp mỗi người nhận thức rõ hơn về giá trị nội tại của chính mình, đồng thời tạo ra những giá trị mới, hữu ích cho toàn xã hội. Khi một người dành thời gian và nỗ lực để giúp đỡ người khác hoặc đóng góp cho một mục tiêu lớn hơn, họ không chỉ làm giàu thêm cuộc sống của người khác mà còn làm giàu thêm cho chính mình. Sự hài lòng từ việc đóng góp, thấy được tác động tích cực từ hành động của mình giúp tăng cường lòng tự trọng và ý nghĩa cuộc sống.

Thiết lập nền tảng vững chắc

Việc không ngừng học tập và cống hiến là cốt lõi để xây dựng một nền tảng vững chắc cho bản thân, từ đó đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của đất nước. Một người luôn tìm kiếm cơ hội để cống hiến, dù là những đóng góp nhỏ nhất, sẽ có được kinh nghiệm, kiến thức và các mối quan hệ quý giá. Những điều này không chỉ giúp họ phát triển cá nhân mà còn tạo ra hiệu ứng lan tỏa, khuyến khích những người xung quanh cùng đóng góp. Ví dụ, các bạn trẻ tham gia chương trình “Mùa hè xanh” của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh không chỉ giúp đỡ bà con vùng khó khăn mà còn rèn luyện bản thân, tích lũy kỹ năng sống và làm việc nhóm, tạo nền tảng cho sự nghiệp và cuộc sống sau này.

Cống hiến không chỉ là một hành động mà còn là một lối sống, một phẩm chất cao đẹp mang lại lợi ích cho cả người cho và người nhận. Việc hiểu rõ cống hiến là gì giúp mỗi người chúng ta nhận ra tầm quan trọng của việc đóng góp và phấn đấu trở thành những công dân có ích cho xã hội.