Chymotrypsin: Công dụng, cách dùng và lưu ý sử dụng

Chymotrypsin, một enzyme protease thiết yếu, được tìm thấy tự nhiên trong tuyến tụy, đóng vai trò hỗ trợ quá trình tiêu hóa protein thông qua việc phân giải các liên kết peptide. Hoạt chất này, khi được chiết xuất từ tuyến tụy của bò, đã tìm thấy ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực y học, đặc biệt trong vai trò của một tác nhân kháng viêm và chống phù nề sau các chấn thương hoặc thủ thuật phẫu thuật. Ngoài ra, chymotrypsin còn được áp dụng trong phẫu thuật nhãn khoa nhằm làm tan dây chằng treo thủy tinh thể, tạo điều kiện thuận lợi cho quy trình phẫu thuật.

Công dụng chính của Chymotrypsin

Chymotrypsin mang lại nhiều lợi ích điều trị đáng kể:

• Giảm phù nề và kháng viêm hiệu quả: Hoạt chất này góp phần giảm thiểu tình trạng sưng tấy, viêm nhiễm và tụ máu ở các mô mềm, thường phát sinh sau chấn thương, can thiệp phẫu thuật hoặc bỏng. Ví dụ, sau một ca phẫu thuật nha khoa tại một phòng khám ở TP.HCM, bác sĩ có thể kê đơn chymotrypsin để giảm sưng nướu.
• Hỗ trợ tiêu hóa protein: Enzyme này xúc tác quá trình phân giải protein thành các peptide nhỏ hơn và axit amin, qua đó cải thiện khả năng hấp thu dinh dưỡng. Điều này đặc biệt hữu ích cho những người có vấn đề về hấp thu protein.
• Hỗ trợ đắc lực trong phẫu thuật nhãn khoa: Được sử dụng để làm lỏng hoặc làm tan dây chằng treo thủy tinh thể, giúp tối ưu hóa quá trình phẫu thuật lấy đục thủy tinh thể, giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Tại các bệnh viện mắt lớn như Bệnh viện Mắt Trung ương hay Bệnh viện Mắt TP.HCM, chymotrypsin được sử dụng thường xuyên trong các ca phẫu thuật này.
• Cải thiện chức năng hô hấp: Chymotrypsin còn có khả năng làm loãng đờm, mang lại lợi ích cho bệnh nhân mắc các vấn đề về đường hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản, viêm xoang và các bệnh phổi mạn tính.

Các dạng bào chế phổ biến

Để đáp ứng nhu cầu điều trị đa dạng, chymotrypsin được bào chế dưới nhiều hình thức:

• Viên nén: Dạng này được dùng để uống hoặc ngậm dưới lưỡi, thường được chỉ định để giảm phù nề do viêm. Giá thành một hộp chymotrypsin dạng viên nén tại Việt Nam thường dao động từ 40.000 VNĐ đến 80.000 VNĐ tùy nhà sản xuất và hàm lượng.
• Dung dịch tiêm bắp: Được ưu tiên sử dụng khi cần đạt tác dụng nhanh chóng hoặc trong trường hợp đường uống không phù hợp. Hình thức này thường được thực hiện tại cơ sở y tế.
• Dạng bột: Thường được dùng để pha dung dịch, đặc biệt trong nhãn khoa, hoặc là thành phần trong các chế phẩm dược phẩm khác.

Lưu ý quan trọng khi sử dụng

Để đảm bảo hiệu quả điều trị tối ưu và giảm thiểu rủi ro, người sử dụng cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn sau:

• Thuốc chỉ nên được sử dụng khi có chỉ định rõ ràng từ bác sĩ chuyên khoa. Không tự ý mua và sử dụng chymotrypsin, đặc biệt là các dạng tiêm, vì có thể gây ra phản ứng phụ không mong muốn.
• Không nên nhai thuốc khi uống để tránh làm giảm hoặc mất tác dụng của enzyme. Enzyme chymotrypsin rất dễ bị phân hủy bởi acid dạ dày nếu không được bảo vệ bởi lớp vỏ bọc đặc biệt.
• Điều bắt buộc là phải tuân thủ đúng liều lượng và cách dùng được bác sĩ chỉ định nhằm đảm bảo hiệu quả điều trị mong muốn và ngăn ngừa các tác dụng phụ không mong muốn. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ nếu có bất kỳ thắc mắc nào trong quá trình sử dụng. Ví dụ, nếu bạn đang dùng các loại thuốc chống đông máu, cần thông báo cho bác sĩ vì chymotrypsin có thể tăng tác dụng của chúng.
• Một số bệnh nhân có thể gặp phải các tác dụng phụ như dị ứng, buồn nôn, tiêu chảy. Nếu gặp các triệu chứng này, cần ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Thông tin tham khảo. Hãy tham khảo bác sĩ.