Gyaru là gì? Phong cách và ý nghĩa văn hóa

Gyaru (ギャル), một thuật ngữ Nhật Bản có nguồn gốc từ từ “gal” trong tiếng Anh, mô tả một nhóm phụ nữ trẻ cùng một phong cách thời trang đường phố đặc trưng của Nhật Bản. Đặc biệt phổ biến trong giai đoạn thập niên 1990-2000, gyaru nổi bật với mái tóc nhuộm sáng màu, làn da rám nắng, trang điểm đậm cùng những bộ trang phục táo bạo. Gyaru ra đời như một biểu hiện của sự phản kháng đối với các chuẩn mực văn hóa và sắc đẹp truyền thống của Nhật Bản, đặc biệt là những quy định về làn da trắng và mái tóc đen tự nhiên.

Đặc trưng của phong cách Gyaru

Phong cách gyaru có những đặc điểm riêng biệt, tạo nên một hình ảnh cá tính và khác biệt so với vẻ đẹp truyền thống của phụ nữ Nhật Bản.

Trang điểm

Trang điểm là yếu tố cốt lõi trong phong cách gyaru, giúp tạo ra một khuôn mặt thu hút và ấn tượng.

• Mắt: Áp dụng mi giả dày, kính áp tròng có màu (thường là xanh, xám hoặc nâu sáng) để làm mắt to và long lanh hơn. Kẻ mắt đậm, kéo dài đuôi mắt tạo hiệu ứng sắc sảo.
• Khuôn mặt: Sử dụng kỹ thuật tạo khối (contouring) để làm nổi bật xương gò má và tạo cảm giác khuôn mặt thon gọn.
• Môi: Thường dùng son môi màu nude hoặc hồng nhạt, đôi khi kết hợp với son bóng để tạo độ căng mọng.

Tóc

Mái tóc trong phong cách gyaru luôn được nhuộm sáng màu và tạo kiểu cầu kỳ.

• Màu sắc: Tóc thường được nhuộm các tông màu sáng như vàng bạch kim, nâu vàng, cam hoặc highlight.
• Kiểu dáng: Uốn xoăn phồng lớn, tạo độ bồng bềnh và đôi khi sử dụng tóc giả để thay đổi kiểu dáng nhanh chóng. Nhiều gyaru còn tết tóc, búi cao hoặc tạo kiểu cầu kỳ với phụ kiện.

Làn da

Một trong những đặc điểm dễ nhận diện của gyaru là làn da nâu khỏe khoắn, được tạo hiệu ứng rám nắng. Điều này đối lập hoàn toàn với quan niệm về làn da trắng sứ truyền thống ở Nhật Bản. Để có làn da rám nắng, nhiều gyaru sử dụng dịch vụ tắm nắng nhân tạo hoặc các sản phẩm tự nhuộm da.

Trang phục

Trang phục của gyaru mang đậm tính cá nhân, phóng khoáng và cuốn hút.

• Kiểu dáng: Phổ biến là váy ngắn, quần short, áo crop top, áo hở vai, kết hợp cùng bốt cao cổ hoặc giày cao gót.
• Chất liệu và họa tiết: Trang phục thường có màu sắc tươi sáng, họa tiết nổi bật như da báo, hoa văn lớn hoặc các chi tiết ren, bèo nhún.
• Phụ kiện: Túi xách lớn, thắt lưng bản to, trang sức lấp lánh và kính râm là những phụ kiện không thể thiếu.

Móng tay

Móng tay của gyaru thường dài và được trang trí một cách cầu kỳ, tỉ mỉ với nhiều họa tiết, đá, charm và kim tuyến. Đây cũng là một cách để gyaru thể hiện sự sáng tạo và cá tính của mình.

Nguồn gốc và ý nghĩa văn hóa của Gyaru

Phong cách gyaru không chỉ đơn thuần là một xu hướng thời trang; nó còn là một trào lưu văn hóa đường phố thể hiện tinh thần tự tin, nổi loạn và sự phản kháng của giới trẻ Nhật Bản.

Nguồn gốc

Phong cách gyaru khởi nguồn từ khu phố Shibuya, Tokyo vào những năm 1970. Nó chịu ảnh hưởng từ các ngôi sao truyền hình Mỹ như Pamela Anderson và sự bùng nổ của thời trang phương Tây. Các cô gái trẻ ở Nhật Bản bắt đầu tìm kiếm một phong cách khác biệt, thoát ly khỏi những khuôn mẫu truyền thống.

Ý nghĩa văn hóa

Gyaru là một biểu tượng của sự phá vỡ các quy tắc xã hội. Trong một xã hội Nhật Bản vẫn còn nhiều ràng buộc và kỳ vọng về việc phụ nữ phải tuân thủ các quy tắc và chuẩn mực sắc đẹp truyền thống (như làn da trắng, tóc đen, trang phục kín đáo), gyaru xuất hiện như một lời tuyên bố về quyền tự do cá nhân và sự thể hiện bản thân. Trào lưu này khuyến khích sự tự tin, dám khác biệt và không ngại thể hiện cá tính riêng.

Các phong cách phụ tiêu biểu của Gyaru

Trong quá trình phát triển, gyaru đã phân nhánh thành nhiều phong cách phụ khác nhau, mỗi phong cách lại có những đặc điểm riêng biệt.

Hime Gyaru (姫ギャル)

Hime Gyaru, dịch nghĩa là “công chúa gyaru”, là phong cách hướng đến vẻ đẹp cầu kỳ, diêm dúa và bồng bềnh như một nàng công chúa.

• Trang phục: Thường là váy xòe, váy ren, váy bồng, sử dụng nhiều chi tiết bèo nhún, nơ, ren và có gam màu pastel như hồng, trắng, xanh nhạt.
• Tóc: Uốn xoăn bồng bềnh, thường búi cao hoặc tạo kiểu phức tạp với vương miện, nơ lớn và các phụ kiện lấp lánh.
• Trang điểm: Nhấn vào đôi mắt to tròn, long lanh, đôi khi sử dụng kính áp tròng to bản để tạo hiệu ứng búp bê.

Ganguro (ガングロ)

Ganguro là một trong những biến thể gyaru nổi tiếng và gây ấn tượng mạnh nhất, đặc trưng bởi sự đối lập rõ rệt giữa làn da và mái tóc.

• Làn da: Nâu sậm gần như đen, thường được tạo ra bằng cách tắm nắng nhân tạo hoặc sử dụng kem nhuộm da chuyên dụng.
• Tóc: Sáng màu nổi bật như vàng bạch kim, cam cháy hoặc xám bạc, tạo sự tương phản mạnh mẽ với làn da.
• Trang điểm: Lối trang điểm mặt với các mảng màu trắng hoặc bạc nổi bật quanh mắt và môi, đôi khi còn vẽ các họa tiết hình trái tim, ngôi sao nhỏ trên má.

Yamanba & Manba (山姥 & まんば)

Yamanba và Manba là những biến thể cực đoan hơn của Ganguro, xuất hiện vào cuối thập niên 1990.

• Yamanba: Trang điểm đậm hơn Ganguro, với mảng trắng lớn hơn quanh mắt, môi tô màu hồng hoặc trắng nhạt. Thường sử dụng những phụ kiện tóc lớn, nhiều màu sắc.
• Manba: Tương tự Yamanba nhưng có thể có màu sắc trang điểm và phụ kiện rực rỡ hơn. Cả hai phong cách này đều thể hiện sự nổi loạn tối đa và thách thức các chuẩn mực xã hội.

Agejo (age嬢)

Agejo là phong cách gyaru trưởng thành và quyến rũ hơn, thường thấy ở các cô gái làm việc trong giới giải trí về đêm hoặc quán bar ở Nhật Bản.

• Trang phục: Váy ôm sát, váy bó, các thiết kế hở vai, khoe đường cong cơ thể. Chất liệu thường là ren, lụa, satin, mang lại vẻ sang trọng.
• Tóc: Uốn xoăn bồng bềnh, thường là kiểu tóc xoăn lọn lớn, được giữ nếp cẩn thận.
• Trang điểm: Trang điểm mắt khói, kẻ mắt sắc sảo, nhấn vào hàng mi giả dày và đôi môi căng mọng.

Gyaru và sự ảnh hưởng tại Việt Nam

Mặc dù gyaru là một phong cách đặc trưng của Nhật Bản, nhưng nó cũng có những ảnh hưởng nhất định đến giới trẻ Việt Nam, đặc biệt là trong giai đoạn những năm 2000 khi văn hóa Nhật Bản bắt đầu du nhập mạnh mẽ.

• Thời trang: Một số xu hướng thời trang của gyaru như váy ngắn, quần short denim, bốt cao cổ hay áo crop top đã trở nên phổ biến trong giới trẻ Việt. Các cửa hàng thời trang tự thiết kế ở các thành phố lớn như TP.HCM hay Hà Nội cũng đôi khi lấy cảm hứng từ những kiểu dáng này.
• Làm đẹp: Việc nhuộm tóc sáng màu, uốn xoăn bồng bềnh hay sử dụng mi giả, kính áp tròng màu sắc cũng được nhiều bạn trẻ Việt ưa chuộng, dù không nhất thiết phải theo đuổi phong cách gyaru hoàn toàn. Các salon tóc lớn như Tóc Việt hay các thương hiệu mỹ phẩm như Lemonade cũng cung cấp các sản phẩm và dịch vụ giúp tạo ra những kiểu tóc và lớp trang điểm tương tự.
• Ảnh hưởng gián tiếp: Các bộ phim hoạt hình, truyện tranh (manga) và các tạp chí thời trang Nhật Bản du nhập vào Việt Nam đã gián tiếp giới thiệu phong cách gyaru đến giới trẻ, tạo ra một sự tò mò và đôi khi là sự bắt chước ở mức độ nhỏ. Ví dụ, nhiều bạn trẻ có thể tìm mua kính áp tròng màu sắc tại các cửa hàng kính mắt chuyên dụng, với giá dao động từ 150.000 VNĐ đến 300.000 VNĐ một cặp.

Gyaru, với sự đa dạng trong phong cách và ý nghĩa văn hóa sâu sắc, đã trở thành một hiện tượng thời trang và xã hội không thể bỏ qua khi nhắc đến văn hóa đường phố Nhật Bản. Nó không chỉ là một xu hướng mà còn là một biểu tượng của sự tự do, cá tính và sự nổi loạn của giới trẻ.