Loperamid: Công dụng, liều dùng và lưu ý khi sử dụng

Tiêu chảy là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người mỗi năm. Khi gặp phải tình trạng này, việc tìm kiếm giải pháp hiệu quả để giảm các triệu chứng khó chịu là ưu tiên hàng đầu. Loperamid là một loại dược phẩm được sử dụng rộng rãi để kiểm soát triệu chứng tiêu chảy cấp tính và mạn tính. Thuốc hoạt động bằng cách tác động lên hệ tiêu hóa, giúp giảm tần suất đi ngoài và hạn chế mất nước, điện giải.

Cơ chế hoạt động của Loperamid

Loperamid phát huy hiệu quả thông qua việc liên kết với các thụ thể opiat có mặt tại niêm mạc ruột. Điều này dẫn đến một số tác động sinh lý quan trọng giúp kiểm soát tiêu chảy:

• Giảm nhu động ruột: Thuốc làm chậm quá trình co bóp của các cơ dọc thành ruột, từ đó giảm số lần đại tiện và lượng nước thải ra trong phân. Cơ chế này giúp phân di chuyển chậm hơn trong đường ruột, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hấp thu nước và chất dinh dưỡng.
• Tăng cường trương lực cơ thắt hậu môn: Loperamid hỗ trợ củng cố sức mạnh của cơ thắt hậu môn, giúp ngăn chặn hiệu quả sự bài tiết phân không kiểm soát. Điều này đặc biệt hữu ích trong các trường hợp tiêu chảy nặng, giúp người bệnh kiểm soát tốt hơn các cử động ruột.
• Kéo dài thời gian vận chuyển: Thuốc làm chậm sự di chuyển của thức ăn qua đường ruột. Điều này giúp tăng cường khả năng hấp thu dịch và các chất điện giải, từ đó giảm thiểu tình trạng mất nước nghiêm trọng, đặc biệt quan trọng đối với trẻ em và người cao tuổi.

Những tác động này góp phần làm giảm đáng kể tần suất đi ngoài, cũng như giảm thiểu lượng nước và chất điện giải bị mất qua phân.

Chỉ định điều trị của Loperamid

Loperamid được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Điều trị triệu chứng tiêu chảy cấp: Đây là chỉ định phổ biến nhất của Loperamid. Thuốc giúp giảm nhanh các triệu chứng khó chịu do tiêu chảy cấp, đặc biệt là tiêu chảy không do nhiễm khuẩn nặng.
• Kiểm soát các đợt tiêu chảy cấp tính liên quan đến hội chứng ruột kích thích (IBS): Đối với những người mắc IBS, Loperamid có thể được sử dụng để kiểm soát các đợt tiêu chảy đột ngột, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
• Sử dụng cho các trường hợp tiêu chảy mạn tính: Trong một số trường hợp tiêu chảy mạn tính không rõ nguyên nhân hoặc do các bệnh lý nền, Loperamid có thể được bác sĩ chỉ định để kiểm soát triệu chứng.

Hướng dẫn sử dụng và liều lượng khuyến nghị

Loperamid thường được bào chế dưới dạng viên nang dùng đường uống. Việc sử dụng loại thuốc này cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ hoặc dược sĩ để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tối ưu, tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Đối với người trưởng thành, liều khởi đầu khuyến nghị là 4mg. Sau đó, sử dụng thêm 2mg sau mỗi lần đi ngoài phân lỏng. Tuy nhiên, cần lưu ý không vượt quá liều tối đa hàng ngày đã được bác sĩ chỉ định, thường là 16mg/ngày. Thời điểm uống thuốc không phụ thuộc vào bữa ăn; tuy nhiên, nên uống thuốc sớm để nhanh chóng cải thiện triệu chứng và sau mỗi lần đại tiện phân lỏng để duy trì hiệu quả.

Đối với trẻ em trên 6 tuổi, liều lượng sẽ được điều chỉnh tùy theo cân nặng và độ tuổi, theo chỉ dẫn của bác sĩ. Ví dụ, tại các hiệu thuốc lớn như Pharmacity hay Long Châu, bạn có thể tìm thấy các loại Loperamid với nhiều hàm lượng khác nhau, nhưng luôn cần tham khảo ý kiến chuyên môn trước khi sử dụng cho trẻ nhỏ.

Lưu ý quan trọng khi dùng thuốc

Việc sử dụng Loperamid cần thận trọng và tuân thủ các hướng dẫn để đảm bảo an toàn:

• Chống chỉ định: Tuyệt đối không áp dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 24 tháng tuổi do nguy cơ cao gây ra các tác dụng phụ bất lợi trên hệ thần kinh trung ương, bao gồm ức chế hô hấp và hôn mê. Ngoài ra, thuốc cũng chống chỉ định trong các trường hợp tiêu chảy do nhiễm khuẩn nặng (như tiêu chảy có máu, sốt cao) hoặc viêm đại tràng cấp tính, vì có thể làm chậm quá trình thải độc tố ra khỏi cơ thể, khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
• Tương tác dược phẩm: Hãy thông báo chi tiết cho bác sĩ nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào khác, bởi Loperamid có khả năng tương tác và ảnh hưởng đến nồng độ của các thuốc khác trong máu. Ví dụ, thuốc có thể tương tác với các thuốc ức chế P-glycoprotein (như quinidine, ritonavir) làm tăng nồng độ Loperamid trong máu, tăng nguy cơ tác dụng phụ.
• Phản ứng phụ: Một số tác dụng phụ thường gặp có thể bao gồm táo bón, đau bụng, buồn nôn, và chóng mặt. Đây là các tác dụng phụ nhẹ và thường tự biến mất khi ngưng thuốc. Trong những trường hợp hiếm gặp hơn, nguy cơ tắc ruột do liệt hoặc phản ứng quá mẫn (phát ban, ngứa, sưng mặt) có thể xảy ra. Nếu gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng, cần ngưng thuốc và tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.
• Tham vấn chuyên gia y tế: Luôn luôn tuân thủ nghiêm ngặt chỉ dẫn từ bác sĩ hoặc dược sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị tối ưu và an toàn tuyệt đối cho sức khỏe. Không tự ý tăng liều hoặc kéo dài thời gian sử dụng thuốc mà không có sự đồng ý của chuyên gia.
• Thận trọng khi lái xe và vận hành máy móc: Do Loperamid có thể gây chóng mặt hoặc buồn ngủ, người bệnh nên thận trọng khi tham gia giao thông hoặc vận hành máy móc cho đến khi xác định được tác động của thuốc lên cơ thể.

Thông tin tham khảo. Hãy tham khảo bác sĩ.