OECD là gì? Mục tiêu, hoạt động và 38 thành viên

OECD, hay Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (Organization for Economic Cooperation and Development), là một tổ chức liên chính phủ quốc tế hiện bao gồm 38 quốc gia thành viên. Mục tiêu cốt lõi của tổ chức này là thúc đẩy sự thịnh vượng, bình đẳng và hạnh phúc cho mọi cá nhân trên toàn cầu. Để đạt được điều này, OECD cung cấp một diễn đàn độc đáo, nơi các chính phủ có thể so sánh kinh nghiệm chính sách, tìm kiếm giải pháp cho những thách thức chung, và điều phối các chính sách mang tầm vóc quốc tế.

Mục tiêu then chốt của OECD

OECD tập trung vào một số mục tiêu chính yếu:

• Đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế: Tổ chức nghiên cứu và phát triển các chính sách nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế một cách bền vững. Các khuyến nghị của OECD thường được các quốc gia thành viên áp dụng để định hình chính sách tiền tệ, tài khóa và cơ cấu, ví dụ như việc khuyến nghị tăng cường đầu tư vào hạ tầng xanh hay cải cách hệ thống thuế để kích thích tăng trưởng.
• Tăng cường thương mại toàn cầu: OECD khuyến khích tự do kinh tế và mở rộng thương mại quốc tế, coi đây là động lực quan trọng cho sự phát triển chung. Tổ chức này đã đóng góp vào việc xây dựng các khuôn khổ quốc tế về đầu tư, ví dụ như Bộ quy tắc ứng xử cho các tập đoàn đa quốc gia, nhằm đảm bảo cạnh tranh công bằng và giảm thiểu rào cản thương mại.
• Nâng cao phúc lợi xã hội: Thông qua các phân tích và thống kê độc lập, tổ chức này hướng tới việc cải thiện phúc lợi kinh tế và xã hội trên phạm vi toàn cầu. Các báo cáo của OECD về giáo dục (PISA), y tế hay bất bình đẳng thu nhập cung cấp cái nhìn sâu sắc cho các chính phủ để xây dựng chính sách phúc lợi hiệu quả.
• Thiết lập chuẩn mực quốc tế: OECD đóng vai trò thiết yếu trong việc định hình và thiết lập các tiêu chuẩn mang tính quốc tế trong đa dạng các lĩnh vực chính sách. Ví dụ, về thuế, OECD đã dẫn đầu nỗ lực chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển lợi nhuận (BEPS), giúp các quốc gia thu về hàng tỷ USD thất thoát do các công ty đa quốc gia chuyển lợi nhuận sang các thiên đường thuế.

Hoạt động chính của OECD

Để hiện thực hóa các mục tiêu đã đề ra, OECD triển khai nhiều hoạt động cụ thể:

• Phân tích và thống kê chuyên sâu: Tổ chức thực hiện các phân tích kỹ lưỡng và thu thập dữ liệu thống kê chi tiết về nhiều khía cạnh kinh tế và chính sách khác nhau. Các ấn phẩm như “OECD Economic Outlook” hay “OECD Employment Outlook” cung cấp dữ liệu và dự báo quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách và nhà nghiên cứu.
• Diễn đàn trao đổi kinh nghiệm: OECD cung cấp một nền tảng quan trọng để các quốc gia thành viên tiến hành thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm về chính sách nhằm giải quyết hiệu quả các vấn đề kinh tế phức tạp. Các cuộc họp cấp bộ trưởng, hội thảo chuyên đề là nơi các quốc gia như Đức, Nhật Bản hay Hoa Kỳ chia sẻ cách họ ứng phó với lạm phát hay khủng hoảng năng lượng.
• Hỗ trợ và phối hợp chính sách: Tổ chức hỗ trợ các chính phủ trong việc điều phối các chính sách trong nước và quốc tế, hướng tới việc đạt được những mục tiêu chung đã được thống nhất. Chẳng hạn, trong lĩnh vực phát triển bền vững, OECD hỗ trợ các quốc gia xây dựng lộ trình giảm phát thải carbon và chuyển đổi sang nền kinh tế xanh.

Thành viên và Trụ sở

OECD hiện có 38 quốc gia thành viên. Phần lớn các quốc gia này đều là những nền kinh tế có thu nhập cao, thị trường phát triển và sở hữu chỉ số phát triển con người (HDI) ở mức rất cao. Một số thành viên tiêu biểu bao gồm Hoa Kỳ, Canada, Anh, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và New Zealand. Việt Nam hiện không phải là thành viên của OECD, nhưng đã tham gia vào một số chương trình hợp tác của tổ chức này, đặc biệt trong các lĩnh vực như quản trị công, chống tham nhũng và phát triển kinh tế xanh, ví dụ thông qua các diễn đàn và hội nghị do OECD tổ chức, nơi các quan chức Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm từ các nước phát triển. Trụ sở chính của OECD được đặt tại Lâu đài La Muette, tọa lạc ở thủ đô Paris, Pháp.

Tầm quan trọng của OECD đối với bối cảnh kinh tế toàn cầu

OECD không chỉ là một diễn đàn trao đổi chính sách mà còn là nguồn cung cấp dữ liệu và phân tích đáng tin cậy. Các báo cáo của tổ chức này về các chủ đề từ thuế quốc tế, giáo dục, đổi mới công nghệ đến quản trị doanh nghiệp đều có ảnh hưởng sâu rộng đến việc hình thành chính sách ở các nước thành viên và cả các quốc gia không phải thành viên. Ví dụ, các hướng dẫn của OECD về chuyển giá đã trở thành chuẩn mực cho các cơ quan thuế toàn cầu, bao gồm cả Tổng cục Thuế Việt Nam, trong việc kiểm soát các giao dịch giữa các công ty liên kết nhằm chống thất thu thuế.

Thông qua việc thúc đẩy các nguyên tắc về thị trường tự do, quản trị tốt và phát triển bền vững, OECD đóng góp vào việc xây dựng một hệ thống kinh tế toàn cầu ổn định và công bằng hơn. Các khuyến nghị của OECD thường được các tổ chức quốc tế khác như IMF hay Ngân hàng Thế giới tham khảo, tạo ra một sự đồng bộ nhất định trong cách tiếp cận các vấn đề kinh tế vĩ mô.