Saffron là gì? Công dụng, đặc điểm và cách dùng

Saffron, hay còn gọi là nhụy hoa nghệ tây, là một loại gia vị quý giá có nguồn gốc từ hoa của cây Crocus sativus. Nó được ứng dụng rộng rãi để tạo màu sắc rực rỡ, hương vị đặc trưng cho các món ăn, đồng thời được đánh giá cao về giá trị dược liệu. Loại gia vị này nổi bật với màu đỏ thẫm quyến rũ, mùi đất đặc trưng cùng với vị hơi ngọt và chút đắng nhẹ. Saffron hiện đang giữ vị trí là gia vị đắt đỏ trên thế giới, do quy trình thu hoạch và chế biến đòi hỏi sự thủ công. Trong thành phần của saffron có chứa các hoạt chất chống oxy hóa mạnh mẽ như crocin và safranal, mang lại nhiều lợi ích thiết yếu cho sức khỏe, bao gồm khả năng chống lão hóa, hỗ trợ cải thiện tâm trạng, nâng cao chất lượng giấc ngủ và làm đẹp da hiệu quả.

Nguồn gốc và đặc điểm của Saffron

Saffron chính là phần nhụy của cây hoa nghệ tây (Crocus sativus). Loại gia vị này có nguồn gốc từ khu vực Tiểu Á và được trồng chủ yếu tại các quốc gia như Iran, Hy Lạp, Ấn Độ và Maroc. Những năm gần đây, một số trang trại tại Việt Nam cũng đang thử nghiệm trồng saffron nhưng quy mô chưa đáng kể.

Mỗi bông hoa nghệ tây chỉ hình thành ba sợi nhụy màu đỏ quý giá. Quá trình thu hoạch bắt buộc phải thực hiện thủ công, hái từng sợi nhụy cẩn thận bằng tay vào buổi sáng sớm tinh mơ để duy trì chất lượng tốt nhất. Saffron sở hữu màu sắc đa dạng từ đỏ tươi đến đỏ cam, với mùi đất nồng ấm, hương trái cây ngọt ngào xen lẫn mật ong và vị hơi đắng đặc trưng.

Công dụng và lợi ích sức khỏe từ Saffron

Saffron mang đến màu vàng tươi rực rỡ cho vô số món ăn và thức uống, đồng thời bổ sung một hương vị khó lẫn. Nó được dùng trong nhiều món ăn truyền thống như cơm Biryani của Ấn Độ hay Paella của Tây Ban Nha.

Saffron chứa các hoạt chất crocin và safranal, giúp chống lại lão hóa, bảo vệ cơ thể khỏi tác động tiêu cực của gốc tự do. Các nghiên cứu cho thấy crocin trong saffron có khả năng ức chế sự phát triển của một số loại tế bào ung thư.

Loại gia vị này góp phần cải thiện tâm trạng, làm dịu căng thẳng, lo âu và hỗ trợ điều trị các vấn đề về giấc ngủ, mang lại giấc ngủ sâu hơn. Một số nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra rằng saffron có thể hỗ trợ giảm các triệu chứng trầm cảm nhẹ đến trung bình, tương tự như một số loại thuốc chống trầm cảm nhưng ít tác dụng phụ hơn.

Saffron có khả năng chống viêm, giảm mụn, làm mờ các vết thâm nám và tàn nhang, giúp làn da trở nên sáng khỏe và đều màu hơn. Nhiều sản phẩm chăm sóc da cao cấp tại Việt Nam, ví dụ như của thương hiệu Mỹ phẩm Saffron Việt Nam hay Saffron SALAM, đã tích hợp chiết xuất saffron vào serum, kem dưỡng để tận dụng lợi ích này.

Các hoạt chất trong saffron giúp ổn định huyết áp, đồng thời hỗ trợ tăng cường lưu thông máu trong cơ thể. Điều này góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Lý giải sự đắt đỏ của Saffron

Saffron là loại gia vị duy nhất được thu hoạch và chế biến 100% bằng tay, đòi hỏi một lượng lớn công sức và thời gian. Để thu được 1kg saffron khô, cần đến khoảng 150.000 bông hoa nghệ tây. Mỗi bông hoa chỉ cho ra 3 sợi nhụy. Điều này là nguyên nhân chính dẫn đến giá thành sản phẩm rất cao trên thị trường, dao động từ 300.000 đến 600.000 VND cho 1 gram saffron loại tốt tại Việt Nam, tùy thuộc vào nguồn gốc và chất lượng. So với các loại gia vị khác, mức giá này cao gấp hàng chục, thậm chí hàng trăm lần.

Cách sử dụng Saffron hiệu quả

Để sử dụng saffron, bạn có thể áp dụng các phương pháp sau:

• Pha nước uống: Hòa tan một vài sợi saffron vào nước nóng để tạo thành thức uống bổ dưỡng. Ví dụ, bạn có thể cho 3-5 sợi saffron vào 200ml nước ấm (khoảng 70-80°C), chờ 5-10 phút cho nhụy tan màu và hương, sau đó thưởng thức.
• Thêm vào món ăn: Cho trực tiếp saffron vào các món ăn như cơm, súp hoặc món tráng miệng để tăng thêm hương vị và màu sắc. Một số nhà hàng cao cấp ở TP.HCM và Hà Nội cũng dùng saffron để chế biến các món Âu, Á, tạo điểm nhấn đặc biệt.
• Ngâm trà: Ngâm saffron vào trà để thưởng thức, đây là một loại thức uống rất tốt cho sức khỏe. Để đạt hiệu quả tối ưu, nên ngâm sợi saffron trong nước ấm khoảng 5-10 phút trước khi sử dụng.
• Dùng trong mặt nạ dưỡng da: Nghiền nát vài sợi saffron rồi trộn với sữa chua không đường hoặc mật ong để tạo thành mặt nạ dưỡng da, giúp làm sáng da và giảm thâm nám.

Thông tin tham khảo. Hãy tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có lời khuyên phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.