Son là gì? 7 nghĩa phổ biến của từ “son” trong tiếng Việt

“Son” trong tiếng Việt là một từ đa nghĩa, với son môi (mỹ phẩm trang điểm) là ý nghĩa phổ biến nhất. Tuy nhiên, từ “son” còn có thể biểu thị màu đỏ son, chỉ người trẻ tuổi như trong cụm từ “vợ chồng son”, hoặc thể hiện sự thủy chung, ngay thẳng qua “lòng son sắt”. Ngoài ra, nó còn dùng để mô tả một giai đoạn huy hoàng (“giai đoạn vàng son”) hoặc một nốt nhạc trong âm nhạc.

Các nghĩa phổ biến của từ “son”:

• Son môi: Đây là một loại mỹ phẩm được phái đẹp sử dụng rộng rãi để tô điểm cho đôi môi, giúp môi trở nên tươi tắn, rạng rỡ hơn. Bên cạnh đó, son môi còn có tác dụng dưỡng ẩm và bảo vệ môi khỏi các tác nhân bên ngoài. Thị trường son môi tại Việt Nam rất đa dạng với nhiều thương hiệu quốc tế như MAC, Dior, YSL và các thương hiệu nội địa đang lên như Lemonade, Cocoon. Giá son môi dao động từ 150.000 VNĐ cho các dòng bình dân đến hơn 1.000.000 VNĐ cho các dòng cao cấp. Theo thống kê của Nielsen Việt Nam, son môi là một trong những sản phẩm mỹ phẩm có doanh thu cao nhất, đặc biệt là vào các dịp lễ Tết, khi nhu cầu làm đẹp của phụ nữ tăng cao.
• Màu son: Thuật ngữ này thường dùng để chỉ sắc đỏ tươi hoặc đỏ thẫm, thường được liên tưởng đến sự sang trọng, cổ điển, ví dụ như trong câu “sơn son thếp vàng” mô tả các công trình kiến trúc cổ tại Việt Nam như đình làng Đình Bảng (Bắc Ninh) hay các cung điện trong quần thể Đại Nội Huế. Màu son còn được dùng để miêu tả màu của gạch Bát Tràng truyền thống.
• Lòng son sắt: Cụm từ này biểu thị sự trung thành, thủy chung, ngay thẳng và kiên định, không hề thay đổi theo thời gian hay hoàn cảnh. Cụm từ này thường xuất hiện trong các tác phẩm văn học, ca dao tục ngữ Việt Nam để ca ngợi những phẩm chất cao đẹp của con người, ví dụ như “Lòng son sắt một dạ không rời” hay trong các bài hát về tình yêu đôi lứa, tình yêu quê hương đất nước.
• Giai đoạn vàng son: Đây là khoảng thời gian rực rỡ, thành công và đẹp đẽ nhất trong cuộc đời một cá nhân, một tập thể, hay một giai đoạn lịch sử quan trọng. Chẳng hạn, thập niên 90 được nhiều người Việt Nam xem là “giai đoạn vàng son” của nhạc Việt với sự ra đời của nhiều ca khúc bất hủ. Đối với các doanh nghiệp, “giai đoạn vàng son” có thể là thời kỳ tăng trưởng vượt bậc, như FPT trong những năm đầu phát triển công nghệ thông tin tại Việt Nam.
• “Vợ chồng son”: Cách gọi thân mật này ám chỉ cặp vợ chồng mới cưới, còn trẻ và chưa có con, thường ngụ ý về sự hạnh phúc, gắn bó ban đầu. Tại Việt Nam, các cặp “vợ chồng son” thường nhận được nhiều lời chúc phúc và sự quan tâm từ gia đình, bạn bè. Họ cũng là đối tượng chính của các gói dịch vụ du lịch trăng mật, các khóa học tiền hôn nhân do các trung tâm tư vấn gia đình tổ chức.

Một số nghĩa khác:

• Nốt son: Trong lĩnh vực âm nhạc, “Son” là một trong bảy nốt nhạc cơ bản (Đồ, Rê, Mi, Pha, Son, La, Si). Việc nắm vững các nốt nhạc là yếu tố thiết yếu để chơi nhạc cụ và sáng tác. Nốt Son thường được sử dụng trong các bản nhạc dân gian Việt Nam, ví dụ như trong các làn điệu chèo, cải lương.
• Rệp son: Đây là tên gọi của một loại côn trùng nhỏ, thường sống ký sinh trên cây trồng. Rệp son gây hại cho nhiều loại cây ăn quả phổ biến ở Việt Nam như cam, bưởi, sầu riêng, làm giảm năng suất và chất lượng nông sản. Nông dân thường phải sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học hoặc hóa học để kiểm soát loài côn trùng này.

Từ “son” mang nhiều ý nghĩa khác nhau, phản ánh sự phong phú và đa dạng của tiếng Việt. Dù là một loại mỹ phẩm quen thuộc hay một thuật ngữ trong âm nhạc, mỗi nghĩa của “son” đều góp phần tạo nên bức tranh ngôn ngữ đầy màu sắc.

Thông tin tham khảo.