“Unicorn” là một thuật ngữ sở hữu hai ý nghĩa chính: nghĩa đen đề cập đến kỳ lân, một sinh vật thần thoại hình ngựa với sừng duy nhất trên trán, bắt nguồn từ văn hóa châu Âu; nghĩa bóng được áp dụng để chỉ một công ty khởi nghiệp tư nhân đã đạt được giá trị thị trường vượt quá 1 tỷ USD. Khái niệm “unicorn” trong lĩnh vực kinh doanh được nhà đầu tư mạo hiểm Aileen Lee đặt ra vào năm 2013, nhằm mô tả sự hiếm hoi của các công ty khởi nghiệp đạt được thành công vang dội như vậy.
Unicorn trong văn hóa (Kỳ lân)
– Kỳ lân (Unicorn): Đây là một sinh vật thần thoại phương Tây, thường được mô tả là một con ngựa trắng muốt với một chiếc sừng xoắn duy nhất mọc thẳng từ trán.
- Sinh vật này có thể được bổ sung thêm các đặc điểm như đôi cánh, chiếc đuôi tương tự sư tử, và bộ móng xẻ như động vật móng guốc, tạo nên sự khác biệt rõ rệt so với một con ngựa thông thường.
Unicorn trong kinh doanh (Startup Unicorn)
– Định nghĩa: Các công ty khởi nghiệp tư nhân được gọi là Startup Unicorn khi giá trị của chúng vượt qua ngưỡng 1 tỷ USD.
- Nguồn gốc: Thuật ngữ này được Aileen Lee đưa ra vào năm 2013, nhằm nhấn mạnh sự khan hiếm và mức độ thành công vượt trội của các dự án khởi nghiệp đạt được cột mốc tài chính ấn tượng này.
- Các thuật ngữ liên quan:
– Decacorn: Chỉ những công ty có giá trị thị trường trên 10 tỷ USD.
– Hectocorn: Áp dụng cho các công ty sở hữu giá trị vượt ngưỡng 100 tỷ USD.
- Ví dụ nổi bật: ByteDance, OpenAI và SpaceX là những ví dụ điển hình cho các công ty unicorn có quy mô lớn, minh chứng cho tiềm năng tăng trưởng vượt bậc trong kỷ nguyên công nghệ hiện nay.
Thuật ngữ “Unicorn” mang hai ý nghĩa riêng biệt nhưng đều gợi lên sự hiếm có và độc đáo. Một mặt, nó là sinh vật thần thoại đầy mê hoặc. Mặt khác, nó dùng để chỉ những công ty khởi nghiệp đạt được cột mốc tài chính ấn tượng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cả hai khía cạnh của unicorn, từ nguồn gốc văn hóa đến ứng dụng trong thế giới kinh doanh hiện đại.
Unicorn trong văn hóa (Kỳ lân)
Kỳ lân, hay unicorn, là một trong những sinh vật thần thoại nổi tiếng nhất trong văn hóa phương Tây. Hình ảnh quen thuộc của nó là một con ngựa trắng tinh khôi, thân hình thanh thoát, với một chiếc sừng xoắn duy nhất mọc thẳng từ giữa trán.
Đặc điểm của Kỳ lân
Mặc dù hình ảnh phổ biến nhất là ngựa trắng, kỳ lân trong các truyền thuyết cũng có thể sở hữu những đặc điểm khác biệt. Đôi khi, chúng được miêu tả có thêm đôi cánh, chiếc đuôi giống sư tử hoặc bộ móng xẻ như động vật móng guốc. Những chi tiết này tạo nên sự khác biệt rõ rệt so với một con ngựa thông thường, làm tăng thêm vẻ huyền bí và độc đáo cho sinh vật này.
Kỳ lân thường gắn liền với sự thuần khiết, ngây thơ và sức mạnh chữa lành. Theo truyền thuyết, chiếc sừng của kỳ lân có khả năng thanh lọc nước độc và chữa bệnh. Vì vậy, nó trở thành biểu tượng của sự tốt lành và phép thuật.
Unicorn trong kinh doanh (Startup Unicorn)
Trong lĩnh vực kinh doanh, thuật ngữ unicorn có một ý nghĩa hoàn toàn khác, nhưng cũng không kém phần đặc biệt. Nó được dùng để mô tả một công ty khởi nghiệp tư nhân đã đạt được giá trị thị trường vượt quá 1 tỷ USD.
Định nghĩa và nguồn gốc
Khái niệm “startup unicorn” được nhà đầu tư mạo hiểm Aileen Lee đặt ra vào năm 2013. Mục đích của bà là nhấn mạnh sự hiếm hoi của các công ty khởi nghiệp đạt được mức định giá khổng lồ này. Giống như kỳ lân thần thoại, việc một startup đạt đến ngưỡng 1 tỷ USD là cực kỳ khó khăn, đòi hỏi sự đột phá, tốc độ tăng trưởng phi thường và khả năng thu hút vốn đầu tư lớn.
Các thuật ngữ liên quan
Khi một công ty khởi nghiệp tiếp tục phát triển và vượt xa mốc 1 tỷ USD, các thuật ngữ khác cũng được sử dụng để phân loại chúng:
- Decacorn: Chỉ những công ty có giá trị thị trường trên 10 tỷ USD.
- Hectocorn: Áp dụng cho các công ty sở hữu giá trị vượt ngưỡng 100 tỷ USD.
Những thuật ngữ này cho thấy sự phân cấp trong thế giới startup siêu thành công, nơi mỗi cột mốc giá trị đều đại diện cho một cấp độ thành tựu mới.
Ví dụ nổi bật về Unicorn toàn cầu
Nhiều công ty đã bắt đầu từ những ý tưởng nhỏ và vươn mình trở thành unicorn với giá trị hàng tỷ USD. Một số ví dụ điển hình bao gồm:
- ByteDance: Công ty mẹ của TikTok, một nền tảng video ngắn phổ biến toàn cầu, đã đạt đến mức định giá hàng trăm tỷ USD.
- OpenAI: Đơn vị phát triển ChatGPT, một công cụ AI tạo sinh tiên tiến, đã nhanh chóng trở thành một trong những unicorn giá trị nhất trong lĩnh vực công nghệ.
- SpaceX: Công ty công nghệ vũ trụ của Elon Musk, chuyên về tên lửa tái sử dụng và du hành không gian, cũng là một unicorn với giá trị thị trường đáng kinh ngạc.
Những công ty này minh chứng cho tiềm năng tăng trưởng vượt bậc trong kỷ nguyên công nghệ hiện nay, nơi những ý tưởng đột phá có thể nhanh chóng biến thành những doanh nghiệp khổng lồ.
Unicorn tại Việt Nam
Thị trường khởi nghiệp Việt Nam cũng đang chứng kiến sự xuất hiện của nhiều unicorn tiềm năng. Dù số lượng chưa thể so sánh với các cường quốc công nghệ, nhưng các công ty Việt Nam đã chứng tỏ khả năng vươn mình mạnh mẽ.
Một số cái tên đáng chú ý có thể kể đến như:
- VNG: Đây là một trong những unicorn đầu tiên của Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực game, dịch vụ internet và công nghệ. VNG đã định giá vượt mốc 1 tỷ USD từ khá sớm và tiếp tục giữ vững vị thế.
- Momo: Nền tảng ví điện tử và thanh toán trực tuyến hàng đầu Việt Nam, Momo đã đạt được mức định giá tỷ đô nhờ sự phổ biến và tiện ích vượt trội trong đời sống hàng ngày của người dân Việt Nam.
- VNLife (công ty mẹ của VNPay): Một tập đoàn công nghệ cung cấp các giải pháp thanh toán điện tử và dịch vụ ngân hàng số, cũng là một trong những unicorn mới nổi của Việt Nam.
Tính đến cuối năm 2023, Việt Nam có khoảng 4-5 unicorn chính thức, với một số công ty khác đang trên đà tiệm cận cột mốc này. Điều này cho thấy sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Các chuyên gia dự báo trong vòng 5 năm tới, số lượng unicorn Việt Nam có thể tăng lên đáng kể, phản ánh tiềm năng tăng trưởng kinh tế và công nghệ của đất nước.
Tương lai của Unicorn
Cả kỳ lân trong thần thoại và unicorn trong kinh doanh đều đại diện cho sự độc đáo và hiếm có. Trong khi kỳ lân thần thoại tiếp tục là biểu tượng của sự thuần khiết và huyền bí, thì unicorn kinh doanh lại là động lực thúc đẩy sự đổi mới và tăng trưởng kinh tế.
Sự xuất hiện ngày càng nhiều của các unicorn trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam, cho thấy xu hướng phát triển mạnh mẽ của công nghệ và các mô hình kinh doanh đột phá. Những công ty này không chỉ tạo ra giá trị kinh tế khổng lồ mà còn định hình lại cách chúng ta sống, làm việc và tương tác. Việc hiểu rõ về khái niệm unicorn giúp chúng ta nhận diện những tiềm năng và thách thức trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động.