STEAM là một viết tắt đầy đủ của Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Art (Nghệ thuật) và Mathematics (Toán học). Đây là một phương pháp giáo dục liên ngành, có sự tích hợp các lĩnh vực này nhằm mục đích hỗ trợ người học phát triển tư duy sáng tạo, nâng cao năng lực giải quyết vấn đề và trau dồi tư duy phản biện thông qua việc tham gia vào các dự án mang tính thực tiễn. Phương pháp này khuyến khích học sinh, đặc biệt là trẻ em, hình thành khả năng kết nối kiến thức lý thuyết đã học với các hoạt động thực hành, từ đó tạo ra những giải pháp đổi mới cho các thách thức trong đời sống.
Ý nghĩa của STEAM:
- Mở rộng từ STEM: STEAM được xem là sự phát triển kế thừa từ mô hình giáo dục STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học) bằng cách bổ sung thêm yếu tố Nghệ thuật (Art). Điều này giúp phương pháp trở nên toàn diện hơn, khuyến khích sự sáng tạo và cảm thụ thẩm mỹ.
- Tích hợp kiến thức: Thay vì việc giảng dạy từng môn học một cách riêng lẻ, STEAM liên kết chúng lại thành một mô hình học tập gắn kết. Điều này hỗ trợ học sinh nắm bắt rõ hơn về mối quan hệ mật thiết giữa các lĩnh vực kiến thức, giúp việc học trở nên ý nghĩa và có hệ thống hơn.
- Phát triển kỹ năng mềm: Mục tiêu trọng tâm của STEAM không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt kiến thức học thuật, mà còn chú trọng rèn luyện các kỹ năng mềm thiết yếu như tư duy phản biện, tư duy thiết kế và khả năng sáng tạo. Việc này chuẩn bị hành trang vững chắc cho người học trong tương lai, đặc biệt trong bối cảnh xã hội ngày càng biến động.
Ứng dụng của STEAM:
- Hoạt động thực tế: Học sinh được khuyến khích tham gia vào các dự án và hoạt động trải nghiệm thực tế, ví dụ như thiết kế robot, lập trình trò chơi điện tử hoặc chế tạo các sản phẩm nghệ thuật mang tính ứng dụng cao. Các hoạt động này giúp củng cố kiến thức và phát triển kỹ năng thực hành.
- Khơi gợi sự tò mò: Môi trường học tập được thiết kế theo phương pháp STEAM sẽ tạo cảm hứng mạnh mẽ cho trẻ em trong việc khám phá, tìm tòi và chủ động tìm ra lời giải cho các vấn đề. Điều này nuôi dưỡng tinh thần ham học hỏi và khả năng tự học của các em.
- Kết nối lý thuyết và thực tế: Phương pháp này đóng vai trò quan trọng trong việc xóa bỏ rào cản giữa kiến thức hàn lâm và khả năng ứng dụng vào thực tiễn. Nhờ đó, học sinh có thể vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống một cách sinh động và hiệu quả, thấy được giá trị thiết thực của việc học.