Thượng mã phong là một tình trạng cấp tính, đột ngột xảy ra trong hoặc ngay sau hoạt động tình dục, thường biểu hiện dưới dạng đột quỵ hoặc ngừng tim, tác động chủ yếu đến nam giới. Tình trạng này có thể xuất phát từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như sự mệt mỏi thể chất, các vấn đề tim mạch tiềm ẩn, hoặc mức độ hưng phấn vượt quá ngưỡng cho phép. Đây là một biến cố y tế nguy hiểm, đòi hỏi các biện pháp sơ cứu khẩn cấp và kịp thời để bảo toàn tính mạng.
Các nguyên nhân dẫn đến Thượng mã phong
• Kích thích quá mức: Sự hưng phấn tình dục ở cường độ cao kéo dài, đặc biệt khi cơ thể đang trong trạng thái suy yếu, có thể gây quá tải cho hệ thống thần kinh tự chủ.
• Rối loạn chức năng tim mạch: Những bệnh lý nền như bệnh tim mạch vành, tăng huyết áp, hoặc tiền sử nhồi máu cơ tim có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ khi hệ tuần hoàn phải gắng sức đột ngột.
• Tình trạng sức khỏe suy giảm: Việc thực hiện quan hệ khi cơ thể đang mệt mỏi, suy nhược, hoặc ngay sau khi ăn quá no, tắm rửa có thể gia tăng đáng kể nguy cơ. Nên tránh quan hệ trong những thời điểm này.
• Ảnh hưởng của chất kích thích: Sử dụng đồ uống có cồn, thuốc lá, các chất kích thích hoặc thuốc an thần trước khi quan hệ có thể làm mất kiểm soát cơ thể và tăng nguy cơ.
• Yếu tố cơ địa nhạy cảm: Một số cá nhân có cơ địa đặc biệt nhạy cảm, khiến hệ thần kinh tự chủ dễ bị kích thích quá mức, dẫn đến nguy cơ đột tử bất ngờ.
Dấu hiệu nhận biết và biện pháp xử trí khẩn cấp
Khi phát hiện người bị thượng mã phong, người hỗ trợ cần giữ bình tĩnh và thực hiện các bước sau:
1. Tác động mạnh vào huyệt nhân trung: Ấn thật mạnh và dứt khoát vào vị trí chính giữa rãnh nhân trung, nằm giữa môi trên và mũi.
2. Kích thích cảm giác mạnh: Có thể châm vào vùng xương cụt hoặc nhổ một vài sợi lông ở hậu môn nhằm tạo ra phản ứng cảm giác mạnh, giúp bệnh nhân tỉnh lại.
3. Đặt bệnh nhân ở tư thế đầu thấp: Nhẹ nhàng đỡ người bệnh nằm xuống với phần đầu thấp hơn so với thân, điều này giúp máu dễ dàng lưu thông lên não.
4. Hỗ trợ hô hấp: Nếu bệnh nhân có dấu hiệu ngừng thở, cần thực hiện ngay các kỹ thuật hô hấp nhân tạo như hà hơi thổi ngạt, kết hợp với ép tim ngoài lồng ngực nếu cần thiết.
5. Kêu gọi trợ giúp y tế: Sau khi đã áp dụng các biện pháp sơ cứu ban đầu, điều thiết yếu là gọi ngay đến số cấp cứu 115 để được hỗ trợ y tế chuyên nghiệp và nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.
Các phương pháp phòng ngừa Thượng mã phong
• Duy trì sinh hoạt điều độ: Tránh quan hệ tình dục khi cơ thể cảm thấy mệt mỏi, sau bữa ăn no hoặc ngay sau khi tắm rửa, để tránh gây áp lực lên hệ tim mạch.
• Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thường xuyên thăm khám để kiểm tra tình trạng tim mạch, huyết áp và sàng lọc các bệnh lý nền khác nhằm phát hiện sớm và quản lý rủi ro.
• Hạn chế sử dụng chất kích thích: Không nên dùng rượu bia và các loại chất kích thích khác trước khi tiến hành quan hệ tình dục.
• Quản lý tốt căng thẳng: Tránh để bản thân rơi vào trạng thái căng thẳng quá mức; duy trì một tinh thần thoải mái và thư giãn là một yếu tố bảo vệ sức khỏe tim mạch tổng thể.
Thượng mã phong là một tình trạng cấp tính, đột ngột xảy ra trong hoặc ngay sau hoạt động tình dục. Đây là một biến cố y tế nguy hiểm, thường biểu hiện dưới dạng đột quỵ hoặc ngừng tim, tác động chủ yếu đến nam giới. Tình trạng này có thể xuất phát từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như sự mệt mỏi thể chất, các vấn đề tim mạch tiềm ẩn, hoặc mức độ hưng phấn vượt quá ngưỡng cho phép. Thượng mã phong đòi hỏi các biện pháp sơ cứu khẩn cấp và kịp thời để bảo toàn tính mạng.
Các nguyên nhân dẫn đến Thượng mã phong
Thượng mã phong không phải là một bệnh lý độc lập mà là một hội chứng phức tạp, do nhiều yếu tố kết hợp gây ra. Việc nhận diện các nguyên nhân này giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về cách phòng tránh.
Kích thích quá mức
Sự hưng phấn tình dục ở cường độ cao kéo dài, đặc biệt khi cơ thể đang trong trạng thái suy yếu, có thể gây quá tải cho hệ thống thần kinh tự chủ. Hệ thần kinh tự chủ có vai trò điều hòa các chức năng không tự ý của cơ thể như nhịp tim, huyết áp và hô hấp. Khi bị kích thích quá mức, hệ thống này có thể phản ứng bất thường, dẫn đến các rối loạn chức năng tim mạch hoặc thần kinh. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khoảnh khắc cực khoái, nhịp tim có thể tăng lên 180 nhịp/phút và huyết áp tăng đột ngột, gây áp lực lớn lên hệ tim mạch.
Rối loạn chức năng tim mạch
Những bệnh lý nền như bệnh tim mạch vành, tăng huyết áp, hoặc tiền sử nhồi máu cơ tim có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ khi hệ tuần hoàn phải gắng sức đột ngột. Một người có tiền sử bệnh tim mạch nên đặc biệt cẩn trọng. Ví dụ, tại Việt Nam, theo thống kê của Bộ Y tế, tỷ lệ người mắc bệnh tim mạch đang gia tăng, đặc biệt là tăng huyết áp, khiến nhóm đối tượng này có nguy cơ cao hơn. Một khảo sát năm 2020 cho thấy khoảng 25% người trưởng thành Việt Nam mắc tăng huyết áp.
Tình trạng sức khỏe suy giảm
Việc thực hiện quan hệ khi cơ thể đang mệt mỏi, suy nhược, hoặc ngay sau khi ăn quá no, tắm rửa có thể gia tăng đáng kể nguy cơ. Sau khi ăn no, một lượng lớn máu dồn về hệ tiêu hóa để xử lý thức ăn, làm giảm lượng máu cung cấp cho các cơ quan khác, bao gồm cả não và tim. Tương tự, tắm nước nóng hoặc lạnh đột ngột cũng có thể gây thay đổi huyết áp và nhịp tim. Nên tránh quan hệ trong những thời điểm này.
Ảnh hưởng của chất kích thích
Sử dụng đồ uống có cồn, thuốc lá, các chất kích thích hoặc thuốc an thần trước khi quan hệ có thể làm mất kiểm soát cơ thể và tăng nguy cơ. Rượu và các chất kích thích có thể làm giãn mạch máu, gây hạ huyết áp hoặc làm tăng gánh nặng cho tim. Ví dụ, việc lạm dụng rượu bia trước quan hệ có thể làm giảm khả năng nhận biết các tín hiệu cảnh báo của cơ thể, khiến người bệnh không kịp phản ứng khi có dấu hiệu bất thường.
Yếu tố cơ địa nhạy cảm
Một số cá nhân có cơ địa đặc biệt nhạy cảm, khiến hệ thần kinh tự chủ dễ bị kích thích quá mức, dẫn đến nguy cơ đột tử bất ngờ. Yếu tố di truyền hoặc các đặc điểm sinh lý cá nhân có thể đóng vai trò trong việc xác định mức độ nhạy cảm này.
Dấu hiệu nhận biết và biện pháp xử trí khẩn cấp
Khi phát hiện người bị thượng mã phong, người hỗ trợ cần giữ bình tĩnh và thực hiện các bước sau một cách nhanh chóng và chính xác. Đây là những giây phút vàng để cứu sống nạn nhân.
1. Tác động mạnh vào huyệt nhân trung: Ấn thật mạnh và dứt khoát vào vị trí chính giữa rãnh nhân trung, nằm giữa môi trên và mũi. Đây là một huyệt đạo quan trọng trong y học cổ truyền, có tác dụng kích thích hệ thần kinh, giúp bệnh nhân tỉnh lại.
2. Kích thích cảm giác mạnh: Có thể châm vào vùng xương cụt hoặc nhổ một vài sợi lông ở hậu môn nhằm tạo ra phản ứng cảm giác mạnh, giúp bệnh nhân tỉnh lại. Biện pháp này nhằm tạo ra một kích thích đau mạnh, gây phản ứng đột ngột từ hệ thần kinh, giúp cơ thể thoát khỏi trạng thái sốc.
3. Đặt bệnh nhân ở tư thế đầu thấp: Nhẹ nhàng đỡ người bệnh nằm xuống với phần đầu thấp hơn so với thân, điều này giúp máu dễ dàng lưu thông lên não. Tư thế này giúp tăng cường tuần hoàn máu não, hạn chế tổn thương do thiếu oxy.
4. Hỗ trợ hô hấp: Nếu bệnh nhân có dấu hiệu ngừng thở, cần thực hiện ngay các kỹ thuật hô hấp nhân tạo như hà hơi thổi ngạt, kết hợp với ép tim ngoài lồng ngực nếu cần thiết. Đây là kỹ thuật sơ cứu cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng, có thể duy trì sự sống cho đến khi có sự hỗ trợ y tế chuyên nghiệp. Quy trình ép tim thổi ngạt chuẩn thường là 30 lần ép tim và 2 lần thổi ngạt.
5. Kêu gọi trợ giúp y tế: Sau khi đã áp dụng các biện pháp sơ cứu ban đầu, điều thiết yếu là gọi ngay đến số cấp cứu 115 để được hỗ trợ y tế chuyên nghiệp và nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, thời gian phản ứng của xe cấp cứu thường khá nhanh, khoảng 10-15 phút.
Các phương pháp phòng ngừa Thượng mã phong
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, đặc biệt với một tình trạng nguy hiểm như thượng mã phong. Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa giúp giảm thiểu rủi ro đáng kể.
- Duy trì sinh hoạt điều độ: Tránh quan hệ tình dục khi cơ thể cảm thấy mệt mỏi, sau bữa ăn no hoặc ngay sau khi tắm rửa, để tránh gây áp lực lên hệ tim mạch. Cơ thể cần thời gian để nghỉ ngơi và phục hồi.
- Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thường xuyên thăm khám để kiểm tra tình trạng tim mạch, huyết áp và sàng lọc các bệnh lý nền khác nhằm phát hiện sớm và quản lý rủi ro. Các bệnh viện lớn tại Việt Nam như Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) cung cấp các gói khám sức khỏe tổng quát với chi phí dao động từ 1.500.000 VNĐ đến 5.000.000 VNĐ tùy theo mức độ chi tiết.
- Hạn chế sử dụng chất kích thích: Không nên dùng rượu bia và các loại chất kích thích khác trước khi tiến hành quan hệ tình dục.
- Quản lý tốt căng thẳng: Tránh để bản thân rơi vào trạng thái căng thẳng quá mức; duy trì một tinh thần thoải mái và thư giãn là một yếu tố bảo vệ sức khỏe tim mạch tổng thể. Các phương pháp như thiền định, yoga hoặc các hoạt động giải trí lành mạnh có thể giúp giảm căng thẳng hiệu quả.
Thông tin tham khảo. Hãy tham khảo bác sĩ.
Quan hệ mà bị dính chặt gọi là gì?
Trong lúc mắc kẹt, các cơ âm đạo co thắt mạnh mẽ, giữ chặt dương vật, tạo ra cảm giác bị “khóa” mà không thể giải thoát ngay tức thì. “Hiện tượng quan hệ bị mắc kẹt, hay còn được gọi là ‘ penis captivus,’ là một tình trạng hiếm gặp nhưng đáng chú ý trong quan hệ tình dục.”
Đang quan hệ mà chết gọi là gì?
Tình trạng chết khi đang quan hệ được gọi là Thượng mã phong. Đây là tình trạng đột quỵ hoặc đột tử xảy ra trong hoặc ngay sau khi quan hệ tình dục, thường liên quan đến các vấn đề tim mạch tiềm ẩn hoặc tác động của yếu tố nguy cơ như căng thẳng, chất kích thích. Thuật ngữ “thượng mã phong” xuất phát từ y học cổ truyền, mô tả hiện tượng mất dương khí đột ngột trong lúc giao hợp.
Thượng mã phong ở nữ là gì?
Thượng mã phong là thuật ngữ chỉ tình trạng đột quỵ xảy ra trong hoặc sau khi quan hệ tình dục. Mặc dù thường gặp ở nam giới, phụ nữ cũng có thể trải qua hiện tượng này, gây nguy hiểm nếu không được nhận biết và xử lý kịp thời.
Thuong tuất phong là gì?
Theo quan điểm y học hiện đại, thượng mã phong là tình trạng đột tử do trụy tim mạch, là tình trạng cấp cứu tối khẩn cấp, trước hết người vợ phải hết sức bình tĩnh để nhẹ nhàng chồng ở tư thế nằm đầu thấp, hà hơi, thổi ngạt, nếu ngưng tim phải ấn tim ngoài lồng ngực.